Καρκίνος πνεύμονα: CT+MRI: Διάγνωση-Σταδιοποίηση

πνευμόνι καπνιστή με 
καρκίνο του πνεύμονα

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι το συχνότερο αίτιο θανάτου από καρκίνο στον Δυτικό Κόσμο. Η απεικόνιση έχει πολύ σημαντικό ρόλο στην εκτίμηση αυτών των ασθενών: είναι χρήσιμη στην διάγνωση, την σταδιοποίηση του καρκίνου του πνεύμονα αλλά και την εκτίμηση της ανταπόκρισης στην θεραπεία και την παρακολούθηση των ασθενών μετά την θεραπεία για τυχόν υποτροπή.
Η σταδιοποίηση του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα γίνεται με βάση το Διεθνές Σύστημα σταδιοποίησης ΤΝΜ. Με το σύστημα αυτό περιγράφεται η έκταση του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου με βάση τα μορφολογικά χαρακτηριστικά του πρωτοπαθούς όγκου (Τ), την παρουσία ή μη
πυλαίων, μεσοθωρακίου ή άλλων λεμφαδένων (Τ) και την παρουσία ή μη απομακρυσμένων μεταστάσεων (Μ). 
Αφού τεθεί η διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα η ακτινολογική σταδιοποίηση είναι σημαντική στον καθορισμό των ασθενών που έχουν εντοπισμένη χειρουργήσιμη νόσο σε αντιδιαστολή με αυτούς που έχουν εκτεταμένη νόσο που αποκλείει την χειρουργική εξαίρεση του όγκου. 
Η αξονική τομογραφία θώρακος είναι η απεικονιστική μέθοδος που χρησιμοποιείται σχεδόν παγκοσμίως, στην σταδιοποίηση του μη- μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα. Είναι πολύ αξιόπιστη στην ανάδειξη τοπικής διηθήσεως του θωρακικού τοιχώματος, του μεσοθωρακίου και του
διαφράγματος. Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να είναι χρήσιμη στην ανάδειξη διήθησης των μεγάλων αγγείων, του περικαρδίου ή της καρδιάς,  κυρίως στις περιπτώσεις που αντενδείκνυται η χορήγηση ιωδιούχου σκιαγραφικής ουσίας. Η ευαισθησία  (63-90%) και ειδικότητα (84-86%) της
μαγνητικής τομογραφίας στην διάγνωση της διήθησης του θωρακικού τοιχώματος δεν διαφέρουν από αυτές της αξονικής τομογραφίας. 
Η αξονική τομογραφία είναι η εξέταση που χρησιμοποιείται ευρέως για την αξιολόγηση των λεμφαδένων του μεσοθωρακίου και των πνευμονικών πυλών. 
Το μέγεθος είναι το μόνο κριτήριο που χρησιμοποιείται για να διακρίνουμε τους φυσιολογικούς απο τους παθολογικούς λεμφαδένες. Για να θεωρηθεί φυσιολογικός ένας λεμφαδένας, η μικρότερη διάμετρος του δεν πρέπει ναξεπερνάει το 1 εκατοστό. Η αξονική και μαγνητική τομογραφία είναι ακριβείς στην ανάδειξη διογκωμένων λεμφαδένων αλλά έχουν χαμηλή ειδικότητα στην
ανάδειξη μεταστάσεων αφού μεταστατική νόσος μπορεί να υπάρχει σε μικρούς λεμφαδένες και διογκωμένοι λεμφαδένες μπορεί να είναι υπερπλαστικοί. Η ΡΕΤ είναι ιδιαίτερα χρήσιμη εξέταση στην ανάδειξη μεταστάσεων σε φυσιολογικού μεγέθους λεμφαδένες και την διαφοροδιάγνωση υπερπλαστικών από διογκωμένους μεταστατικούς λεμφαδένες. 
Απομακρυσμένες μεταστάσεις κατά την διάγνωση του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα αναδεικνύονται στο 10-35% των ασθενών και είναι πολύ συχνότερες στις περιπτώσεις του αδενοκαρκινώματος ή του μεγαλοκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα. Οι συχνότερες εντοπίσεις
εξωθωρακικής νόσου περιλαμβάνουν τα επινεφρίδια, το ήπαρ, τα οστά και τον εγκέφαλο. 
Η αξονική τομογραφία κοιλίας και εγκεφάλου, με έγχυση σκιαγραφικού,  χρησιμοποιείται στην ανάδειξη μεταστάσεων στο ήπαρ, τα επινεφρίδια και τον εγκέφαλο. Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι συμπληρωματικός και αφορά ασθενείς με αμφίβολα ευρήματα στην αξονική τομογραφία. Το σπινθηρογράφημα οστών με τεχνήτιο χρησιμοποιείται για την
ανάδειξη οστικών δευτεροπαθών εντοπίσεων. Η ΡΕΤ αποτελεί για πολλούς,  εξέταση ρουτίνας, στην ανάδειξη εκτός από λεμφαδενικών και εξωθωρακικών μεταστάσεων. 
Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα έχει πολύ κακή πρόγνωση άσχετα από την έκτασή του και κατά κανόνα θεωρείται μεταστατικός κατά την διάγνωσή του. Γι’αυτό το λόγο η σταδιοποίηση με το σύστημα ΤΝΜ έχει πολύ περιορισμένο ρόλο. 
Συμπερασματικά, η σταδιοποίηση είναι πολύ σημαντική στον καθορισμό της θεραπείας και της πρόγνωσης των ασθενών με μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Η απεικόνιση με αξονική και μαγνητική τομογραφία έχει πολύ σημαντικό ρόλο σ’αυτή την διαδικασία. Η αξονική τομογραφία θώρακος είναι η εξέταση που χρησιμοποιείται σχεδόν παγκοσμίως στην εκτίμηση του σταδίου
της νόσου. Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας είναι συνήθως συμπληρωματικός σε περιπτώσεις με αμφίβολα ευρήματα. Άλλες εξετάσεις όπως η ΡΕΤ, το σπινθηρογράφημα και η μεσοθωρακοσκόπηση
χρησιμοποιούνται στην σταδιοποίηση του μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα.
Πηγή