Τεχνικές Aκτινοθεραπείας στο Kαρκίνο του Oρθού

Η τοπικά εκτεταμένη νόσος μπορεί να εξαπλωθεί διηθώντας το πυελικό τοίχωμα, την ουροδόχο κύστη, τον προστάτη στους άντρες και τον κόλπο στις γυναίκες ενώ σε όλους τους ασθενείς είναι συνήθης η επέκταση της νόσου στον προïερό χώρο. Ακολουθεί η επέκταση της νόσου μέσω των λεμφαδένων.

Ο ακτινοθεραπευτής-ογκολόγος πρέπει να έχει πολύ καλή γνώση της ανατομίας της περιοχής, της φυσικής πορείας της νόσου αλλά και των ανατομικών απεικονιστικών μεθόδων όπως η αξονική τομογραφία, η μαγνητική και η ποζιτρονιακή τομογραφία (PET).

Η πολύπλευρη προσέγγιση του καρκίνου του ορθού με τα νέας τεχνολογίας φάρμακα και τις
βιολογικά στοχευμένες θεραπείες συνεπάγεται και αθροιστικές  παρενέργειες. Ως εκ τούτου  προκύπτει  η  αναγκαιότητα  του  ακριβέστερου προσδιορισμού του στόχου με τη μέγιστη δυνατή προστασία των υγιών ιστών για μειωμένη τοξικότητα και υψηλές θεραπευτικές συνολικές δόσεις.

Η βάση της ακτινοθεραπευτικής αγωγής στην καθημερινή κλινική πράξη παραμένει ο τρισδιάστατος σύμμορφος σχεδιασμός  (3-d conformal treatment planning), του οποίου το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι ότι παρέχει τη δυνατότητα στον ακτινοθεραπευτή- ογκολόγο να εντοπίσει και να σχεδιάσει τον όγκο-στόχο και τους φυσιολογικούς ιστούς σε όλα τα επίπεδα της ακτινοβοληθείσας ανατομικής περιοχής εξατομικεύοντας τη θεραπεία. Για μεγαλύτερη ακρίβεια και λεπτομερέστερη περιγραφή των ανατομικών δομών έχουν αναπτυχθεί συστήματα σύντηξης-υπέρθεσης εικόνων (image fusion) μεταξύ αξονικής και μαγνητικής και ποζιτρονιακής τομογραφίας(PET).

Η διαμορφούμενης έντασης ακτινοθεραπεία (Intensity Modulation Radiation Therapy IMRT) αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες καινοτομίες στον τρόπο σχεδιασμού και εφαρμογής της εξωτερικής ακτινοθεραπευτικής αγωγής. Αντιπροσωπεύει την  πιο εξελιγμένη μορφή σύμμορφης ακτινοθεραπείας καθιστώντας εφικτή την κλιμάκωση της χορηγούμενης δόσης στον όγκο-στόχο σε υψηλά επίπεδα, παρέχοντας ταυτόχρονα επαρκή προστασία στους πέριξ γειτνιάζοντες ιστούς ώστε, να ελαχιστοποιούνται οι παρενέργειες. Πολλές φορές γίνεται συνδυασμός της 3D και ΙΜRΤ ανάλογα με τις ανατομικές και ογκολογικές αναγκαιότητες.

H ΙΜRΤ προϋποθέτει απεικονιστικά κατευθυνόμενη ακτινοθεραπεία (IGRT). Αξονικός τομογράφος ενσωματωμένος στον γραμμικό επιταχυντή μας δίδει απεικονιστικά τη θέση του όγκου κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Οι εικόνες αυτές συγκρίνονται με εκείνες της αξονικής τομογραφίας που χρησίμευσε για το σχεδιασμό της ακτινοθεραπείας. Τυχόν παρακλήσεις διορθώνονται αυτόματα. Κατά την IGRT  εισάγεται η ποιοτική ογκομετρική απεικόνιση (volumetric imaging) και η παρακολούθηση του ασθενούς σε πραγματικό χρόνο θεραπείας (real-time monitoring). Μειώνονται τα σφάλματα τοποθέτησης του ασθενούς και προσαρμόζεται η θεραπεία στον όγκο-στόχο ανάλογα με την καθημερινή φυσιολογική κίνηση των οργάνων. Με αυτή την τεχνική καθίσταται ασφαλής η περαιτέρω αύξηση της δόσης στον όγκο-στόχο (dose escalation) και κατά συνέπεια, το βέλτιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Πηγή