Οστεοπόρωση στα παιδιά: συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία

H οστεοπόρωση στα παιδιά

Τα οστά από την γέννησή μας συνεχώς μεταβάλλονται. Η παιδική και εφηβική ηλικία είναι πολύ σημαντική στιγμη για τον σκελετό μας, καθώς κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου συμβαίνει ραγδαία ανάπτυξη των οστών και παρατηρείται τόσο αύξηση στο μέγεθος όσο και στην αντοχή τους.

Η οστεοπόρωση σε παιδιά ή εφήβους είναι μια ασυνήθιστη κατάσταση. Συμβαίνει είτε ως αποτέλεσμα κάποιων παθήσεων είτε από φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία τους όπως τα κορτικοστεροειδή. Ωστόσο σε σπάνιες περιπτώσεις όταν δεν υπάρχει υποκείμενη ασθένεια ή δεν εντοπίζεται ασθένεια, η διάγνωση είναι η ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση.

Η οστεοπόρωση που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα μιας άλλης ασθένειας
ονομάζεται δευτεροπαθής οστεοπόρωση. Αιτίες δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης σε παιδιά περιλαμβάνουν: 

• Φλεγμονώδεις παθήσεις (όπως η νεανική αρθρίτιδα ή νόσο του Crohn). 
• Η νευρογενής ανορεξία. 
• Μακροπρόθεσμα, υψηλές δόσεις από του στόματος θεραπεία με κορτικοστεροειδή (χρησιμοποιούνται συχνά για παθήσεις όπως το άσθμα ή η αρθρίτιδα). 
• Ατελής Οστεογένεση - μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει το κολλαγόνο, σημαντικό στοιχείο των οστών. 
• Παθήσεις που προκαλούν ακινησία (όπως εγκεφαλική παράλυση ή βλάβη του νωτιαίου μυελού). 
• Ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση. Παρατηρείται απώλεια οστικής πυκνότητας σε κατά τα άλλα υγιές παιδί ή έφηβο που φαίνεται να έχει συμβεί για μη εμφανή λόγο. Ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση τείνει να εμφανιστεί σε παιδιά ηλικίας επτά ως δέκα ετών και είναι εξαιρετικά σπάνια.

Ποια είναι τα συμπτώματα; 
Τα συμπτώματα που βιώνουν τα παιδιά με οστεοπόρωση διαφέρουν από παιδί σε παιδί, αλλά τα κοινά συμπτώματα είναι:

• Πόνο των οστών συχνά στα ισχία, πλάτη, πόδια.
• Δυσκολία στο περπάτημα. 
• Κατάγματα (σπασμένα οστά), στα μακρά οστά του σκελετού και στη σπονδυλική στήλη. 
• Κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης, ή μια απώλεια ύψους, όπου τα οστά της σπονδυλικής στήλης έχουν γίνει συμπιεστεί ή παραμορφωθεί εξαιτίας μικροκαταγμάτων.

Πώς γίνεται η διάγνωση; 
Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πιθανό να διαγνωστεί αρχικά διερευνόντας τα προβλήματα που αναφερει το παιδί και το κάνουν να υποφέρει. Για παράδειγμα μπορεί να βρεθεί οστεοπόρωση από τις ακτινογραφίες που συνέστησε ο γιατρός για να ερευνήσει τον πόνο ή ένα κάταγμα που έχει συμβεί αναίτια (και όχι ως αποτέλεσμα τραυματισμού), ή εξετάζοντας τους λόγους για τους οποίους ένα παιδί έχει δυσκολία στο περπάτημα.Μόλις σε ένα παιδί έχει διαγνωστεί με οστεοπόρωση, θα πρέπει να γίνουν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις που περιλαμβάνουν:

• Aκτινογραφίες για την εξέταση του σκελετού για κατάγματα. 
• Οστική πυκνότητα, μερικές φορές ολόκληρου του σώματος ή μιας συγκεκριμένης περιοχής, όπως η σπονδυλική στήλη, για να εκτιμηθεί ο βαθμός της οστικής απώλειας. 
• Μερικές φορές οι άλλοι τύποι σάρωσης που χρησιμοποιούνται, όπως η ποσοτική αξονική τομογραφία (QCT ή CT). 
• Επίσης μπορεί να γίνει Οστική βιοψία, για να εξετάστει η εσωτερική δομή του οστού με περισσότερες λεπτομέρειες. 

Ποια θα είναι η θεραπεία;
 Η θεραπεία της οστεοπόρωσης στην παιδική ηλικία εξαρτάται από την σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης και από την ανταπόκριση στην θεραπευτική αγωγή. Τα παιδιά με οστεοπόρωση θα πρέπει να εξασφαλίζουν μια ισορροπημένη, πλούσια σε ασβέστιο διατροφή και να μάθουν να κάνουν ασκήσεις φόρτισης.

Κάποια παιδιά μπορεί να χρειάζονται ειδικό φάρμακο για να αποτραπεί η επιδείνωσή τους.

Τέλος χρειάζονται επανειλημμένες εξετάσεις οστικής πυκνότητας για να παρακολουθείται η έκβαση της θεραπείας και της οστικής ανάπτυξης και αντοχής.

Η σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση της παιδικής οστεοπόρωσης μπορεί να βοηθήσει στην σκελετική ανάπτυξη του παιδιού χωρίς προβλήματα, στο ύψος και την ποιότητα του οστού.  

Έχει παρατηρηθεί ότι σε παιδιά με ιδιοπαθή οστεοπόρωση όπου δεν υπάρχει άλλη υποκείμενη αιτία, η προοπτική είναι αρκετά ενθαρρυντική. Φαίνεται ότι καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν επανακτά το παιδί την φυσιολογική οστική πυκνότητα μετά από μερικά χρόνια.

Σε όλα τα μηχανήματα η οστική πυκνότητα μετράται από 20 ετών και πάνω. 
Τα τελευταία χρόνια ορισμένα διαγνωστικά εργαστήρια έχουν αναπτύξει μια ειδική  βάση δεδομένων ώστε να μπορούν να εξετάσουν την οστική πυκνότητα παιδιών από ηλικία 5 ετών και πάνω. Έτσι γίνεται έγκαιρη διάγνωση της οστεοπόρωσης και παρακολούθηση της θεραπείας. Η εξέταση είναι ανώδυνη και ακίνδυνη.

Πηγή