Συστηματική καταγραφή και προβολή ραδιολογικών συμβάντων/ατυχημάτων

Η ΕΕΑΕ συστηματοποιεί τη διάχυση των συμπερασμάτων και των διδαγμάτων, που προκύπτουν από ραδιολογικά συμβάντα/ατυχήματα σε χώρους όπου γίνεται χρήση ιοντιζουσών ακτινοβολιών και ραδιενεργών πηγών, προβάλλοντάς τα στο διαδικτυακό της τόπο (χωρίς αναφορές σε ιδρύματα/πρόσωπα).  Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση των υπευθύνων και του προσωπικού των εργαστηρίων ιοντιζουσών ακτινοβολιών και η ενίσχυση της νοοτροπίας ασφάλειας (safety culture) μέσω:

• της γνωστοποίησης σχετικών εμπειριών (lessons learned)
• της ανάδειξης πρακτικών προς αποφυγή αλλά  και διδαγμάτων
• της παρουσίασης του τρόπου αντιμετώπισης των ραδιολογικών συμβάντων/ατυχημάτων
• της ενθάρρυνσης ανταλλαγής απόψεων.

Ραδιολογικά συμβάντα/ατυχήματα

Περιγραφή συμβάντος

Ασθενής που είχε χορηγηθεί με 5550ΜΒq I-131 και νοσηλευόταν στο θάλαμο θεραπείας, δεν ανταποκρίθηκε στις κλήσεις του νοσηλευτικού προσωπικού, 48 ώρες μετά τη χορήγηση. Στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι η ασθενής απεβίωσε.
Ενέργειες
Ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας ενημερώθηκε άμεσα και εισήλθε στο θάλαμο θεραπείας, πραγματοποίησε μετρήσεις των επιπέδων ακτινοβολίας και εκτίμησε την εναπομείνουσα ραδιενέργεια στην ασθενή. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε προσπάθεια ανάνηψης, υπό την επίβλεψη του υπευθύνου ακτινοπροστασίας.
Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που εισήλθε στο θάλαμο θεραπείας χρησιμοποίησε τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό.
Τα αντικείμενα και κατάλοιπα που ήρθαν σε επαφή με τα βιολογικά υγρά της ασθενούς δεν εξήλθαν από το θάλαμο θεραπείας – ελέχθησαν από τον υπεύθυνο ακτινοπροστασίας, ανιχνεύθηκε ραδιορύπανση και διαχειρίστηκαν ως ραδιενεργά κατάλοιπα, σύμφωνα με τις διαδικασίες του εργαστηρίου.
Εκτιμήθηκαν οι δόσεις του εμπλεκόμενου προσωπικού.
Ο Διευθυντής του εργαστηρίου πυρηνικής ιατρικής και ο υπεύθυνος ακτινοπροστασίας συνέταξαν οδηγίες για τη μεταφορά της σορού, οι οποίες παραδόθηκαν στον υπεύθυνο του γραφείου τελετών. Επιπλέον εδόθησαν προφορικές οδηγίες στον υπεύθυνο του γραφείου τελετών και στην οικογένεια, για την προστασία των παρισταμένων σε όλες τις σχετικές διαδικασίες και την τελετή ταφής.

Περιγραφή συμβάντος, Ιανουάριος 2009
Κατά την αλλαγή κάρτας ασθενούς υπό ακτινοθεραπεία από τη μονάδα γραμμικού επιταχυντή σε μονάδα κοβαλτίου αναγράφηκε χρόνος ακτινοβόλησης 3.18 λεπτά και αντίστοιχη δόση 300 cGy για τρεις θεραπείες, ενώ στην πραγματικότητα ήταν 150 cGy. 
Ενέργειες
Διορθώθηκε η κάρτα και έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε η συνολική δόση που έλαβε ο ασθενής να είναι η προβλεπόμενη.

Περιγραφή συμβάντος ακτινοβόλησης προσωπικού, Νοέμβριος 2009
Κατά τη διάρκεια συντήρησης γραμμικού επιταχυντή σε Τμήμα Ακτινοθεραπείας νοσοκομείου, τεχνικός της εταιρείας που δεν αντιλήφθηκε εγκαίρως την παρουσία προσωπικού στο δωμάτιο της μονάδας (δεύτερος τεχνικός, ακτινοφυσικός τμήματος) ξεκίνησε διαδικασία ακτινοβόλησης, χωρίς να ξεπεράσει το χρόνο καθυστέρησης έναρξης της δέσμης.
Τα συστήματα ασφαλείας του συστήματος ήταν απενεργοποιημένα (πόρτα, κάμερα) λόγω της διαδικασίας συντήρησης και το κομβίο ανάγκης (μανιτάρι) στον τοίχο του δωματίου ήταν μη προσπελάσιμο τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, λόγω τοποθέτησης ογκώδους αντικειμένου κάτω από αυτό. Κανένας από τους παρευρισκόμενους δε διέθετε δοσίμετρο άμεσης ανάγνωσης.
Ενέργειες
Πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις στις θέσεις που ήταν το προσωπικό κατά το συμβάν και υπολογίστηκαν οι ισοδύναμες δόσεις.
Προκειμένου να μην επαναληφθούν παρόμοια περιστατικά, η κάμερα του γραμμικού επιταχυντή θα πρέπει να είναι συνέχεια ανοικτή, τα μανιτάρια ανάγκης δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να παρεμποδίζονται. Οι τεχνικοί των εταιρειών πρέπει να χρησιμοποιούν τα ατομικά δοσίμετρα άμεσης ανάγνωσης.

Έκθεση εγκύων σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες, Νοέμβριος 2008
Περιγραφή
Γυναίκα υποβλήθηκε σε εξέταση σπινθηρογραφήματος νεφρών DTPA δύο φορές εντός τεσσάρων ημερών χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν έγκυος δύο εβδομάδων.  Όταν διαπιστώθηκε η κύηση ζητήθηκε από το τμήμα Ιατρικής Φυσικής η εκτίμηση της ακτινικής επιβάρυνσης του εμβρύου.
Ενέργειες 
Εκτίμηση κινδύνου για το έμβρυο από τις εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε η μητέρα.  Λαμβάνοντας υπόψη το είδος της εξέτασης και την ενεργότητα του ραδιοφαρμάκου που χορηγήθηκε προέκυψε ότι ο κίνδυνος για το έμβρυο ήταν μηδενικός.

Πηγή

Read More

Απλή νευρολογική εξέταση υπερέχει της αξονικής τομογραφίας

Ερευνητές του Πανεπιστημίου Loyola υποστηρίζουν ότι μια απλή νευρολογική εξέταση από έναν έμπειρο γιατρό υπερέχει της αξονικής τομογραφίας για την αξιολόγηση ασθενών που έχουν υποβληθεί σε ανοικτή χειρουργική επέμβαση εγκεφάλου.

Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ανοικτή χειρουργική επέμβαση εγκεφάλου για την αφαίρεση όγκων, την επιδιόρθωση ανευρυσμάτων, την αντιμετώπιση εγκεφαλικών κακώσεων ή άλλους λόγους, αναφέρουν οι ερευνητές, συνήθως υποβάλλονται στη συνέχεια σε αξονική τομογραφία είτε αμέσως μετά την επέμβαση είτε το επόμενο πρωί.


Ωστόσο, οι αξονικές τομογραφίες κοστίζουν εκατοντάδες δολάρια και εκθέτουν τους ασθενείς σε ακτινοβολία, ενώ επιπλέον η μεταφορά των ασθενών στους αξονικούς τομογράφους σημαίνει την απασχόληση προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων, επισημαίνουν οι συγγραφείς της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Neurosurgery.


Οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία 251 ασθενών που υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία εντός 24 ωρών από τη χειρουργική επέμβαση στο Loyola. Από τους ασθενείς αυτούς, σε 133 η αξονική τομογραφία είχε γίνει εντός 7 ωρών από την επέμβαση και σε 108 στο διάστημα μεταξύ 8 έως 24 ωρών μετά την επέμβαση, αλλά καμία από τις συνήθεις αυτές απεικονιστικές εξετάσεις δεν προέβλεψε ποιοι ασθενείς έπρεπε να επιστρέψουν στη χειρουργική αίθουσα.


«Η χαμηλού κόστους, απλή, αλλά εξειδικευμένη νευρολογική εξέταση φαίνεται ότι μπορεί να προσδιορίσει καλύτερα από τη συνήθη αξονική τομογραφία εάν ο ασθενής πρέπει να επιστρέψει στο χειρουργείο», δήλωσαν οι ερευνητές.
Πηγή

Read More

Η έκθεση σε ακτινοβολία λόγω ιατρικών εξετάσεων έχει 7πλασιαστεί την τελευταία 20ετία

Το 2006, οι Αμερικανοί εκτέθηκαν σε τουλάχιστον 7 φορές περισσότερη ιονίζουσα ακτινοβολία από ιατρικές εξετάσεις, σε σχέση με τη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με Έκθεση που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο του NCRP (Εθνικό Συμβούλιο για τη Μέτρηση της Ακτινοβολίας και την Προστασία από αυτήν). Η αύξηση αυτή οφείλεται σε πολλές περιπτώσεις σε πραγματοποίηση περιττών εξετάσεων, για κερδοσκοπικούς ή άλλους λόγους.

Το 2006, η έκθεση σε ακτινοβολία για ιατρικούς σκοπούς αποτελούσε περίπου το 50% της συνολικής έκθεσης (της έκθεσης από όλες τις πηγές). Η αύξηση της έκθεσης οφείλεται κυρίως στην αυξημένη χρήση αξονικής τομογραφίας (CT) και πυρηνικής ιατρικής, οι οποίες συμβάλλουν, αντίστοιχα, κατά 36% στη συνολική έκθεση και κατά 75% στην ιατρογενή έκθεση. Οι σημαντικότερες άλλες πηγές ακτινοβολίας είναι η φυσική ακτινοβολία του εδάφους και των βράχων, το αέριο ραδόνιο που διαρρέει στα σπίτια και σε άλλα κτίρια, συν την ακτινοβολία από το διάστημα και από πηγές που βρίσκονται φυσικά μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Λιγότερο συμβάλλουν στη συνολική έκθεση κάποια καταναλωτικά προϊόντα και δραστηριότητες, οι βιομηχανικές και ερευνητικές χρήσεις και επαγγελματικές ενασχολήσεις.

Όπως επισημαίνει το Αμερικανικό Κολέγιο Ακτινολογίας, η Έκθεση αυτή του NCRP δεν πρέπει να ερμηνευθεί αποκλειστικά ως αύξηση του κινδύνου για τους ασθενείς, χωρίς να ληφθούν υπόψη τα αναμφισβήτητα οφέλη της απεικονιστικής ιατρικής για την υγεία. Η προσοχή θα πρέπει να στραφεί περισσότερο στην κακή και, ορισμένες φορές, υπερβολική χρήση αυτών των μεθόδων, για λόγους που δεν εξυπηρετούν τη δημόσια υγεία.

Σύμφωνα με μελέτες που έχουν δημοσιευθεί σε επιστημονικά περιοδικά, αλλά και σύμφωνα με κυβερνητικές αναφορές και αναφορές από ασφαλιστικούς οργανισμούς, μεγάλος αριθμός τέτοιων απεικονιστικών εξετάσεων πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχει λόγος, είτε γιατί οι γιατροί παραπέμπουν τους ασθενείς σε διαγνωστικά κέντρα από τα οποία έχουν οικονομικό όφελος, είτε γιατί οι γιατροί παραγγέλνουν υπερβολικά πολλές εξετάσεις ώστε να είναι καλυμμένοι έναντι ενδεχόμενων μελλοντικών μηνύσεων, οι οποίες έχουν σημειώσει αύξηση στην Αμερική, είτε, τέλος, γιατί οι ίδιοι οι ασθενείς ζητούν σε ορισμένες περιπτώσεις περισσότερες εξετάσεις.

Πηγή

Read More

Ποιά τα οφέλη της μαγνητικής τομογραφίας στον καρκίνο του μαστού

Γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου του μαστού θα πρέπει να υποβάλονται σε ετήσια μαγνητική τομογραφία μαστού επιπλέον της μαστογραφίας, σύμφωνα με μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Radiological Society of North America (RSNA).

Οι οδηγίες της American Cancer Society (ACS) πρόσφατα συνιστούν ετήσιο έλεγχο με μαγνητική τομογραφία μαστού σε γυναίκες με γνωστή μετάλλαξη γονιδίου ή ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού. Εντούτοις δεν υπάρχουν στοιχεία που να συνυγορούν υπέρ ή κατά της μαγνητικής τομογραφίας σε γυναίκες που έχουν ήδη παρουσιάσει καρκίνο του μαστού.

“Στη μελέτη μας χρησιμοποιώντας MRI έλεγχο μαστού στις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού εντοπίσαμε περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου σε σχέση με εκείνες με γνωστή μετάλλαξη γονιδίου ή οικογενειακό ιστορικό. Επίσης γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου ήταν λιγότερο πιθανό να επανελέγχουν περαιτέρω ή να υποβληθούν σε βιοψία για ψευδώς θετικό εύρημα της MRI μαστού”, δήλωσε ο Wendy B. DeMartini, M.D., καθηγητής Ακτινολογίας στο University of Washington Medical Center and Seattle Cancer Care Alliance στο Seattle.

Ο Dr. DeMartini και οι συνεργάτες του παρουσίασαν μία αναδρομική μελέτη με 1026 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε MRI μαστού. Από αυτές οι 327 είχαν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου μαστού ή γονιδιακή μετάλλαξη, ενώ οι 646 ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού. Η μελέτη αφορούσε τον Ιανουάτιο του 2004 έως τον Ιούνιο του 2009.

Συνολικά η MRI (μαγνητική τομογραφία) μαστού ανέδειξε 25 από τις 27 συνολικά περιπτώσεις καρκίνου μαστού με ευαισθησία 92,6%.

Οι περιπτώσεις καρκίνου αφορούσαν σε διπλάσιο ποσοστό τις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού, παρά τις υπόλοιπες (3,1% σε σχέση με 1,6%). Η ειδικότητα στις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού ήταν 93,6% σε σχέση με το 86,3% για τις υπόλοιπες.

Βιοψία συστήθηκε στο 9,3% των γυναικών με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού σε σχέση με το 15% γυναικών με γενετική μετάλλαξη ή οικογενειακό ιστορικό. Η θετική προγνωστική αξία της βιοψίας ήταν υψηλότερη στις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού (35,7% με 12,2% στο άλλο γκρουπ γυναικών).

Ο Dr. DeMartini δήλωσε πως τα ευρήματα της έρευνας δείχνουν πως χρεάζεται σκέψη για MRI έλεγχο μαστού στις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού, επιπλέον της μαστογραφίας και πως περισσότερες μελέτες όπως η παρούσα πρέπει να γίνουν για να δημιουργηθούν πρωτόκολλα διάγνωσης και χειρισμού για τις γυναίκες με ατομικό ιστορικό καρκίνου μαστού.

Read More

‘Αγία Όλγα’: παραδόθηκε ένας ακόμη σύγχρονος πολυτομικός αξονικός τομογράφος από τον ΟΠΑΠ

Παραδόθηκε από την ΟΠΑΠ Α.Ε. στο νοσοκομείο ‘Αγία Όλγα’ της Νέας Ιωνίας ένας ακόμη σύγχρονος πολυτομικός αξονικός τομογράφος.

‘Η καλύτερη ανταμοιβή για το προσωπικό και τη διοίκηση της ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι το χαμόγελο στα πρόσωπα των γιατρών και ασθενών’, δήλωσε ο Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ΟΠΑΠ Α.Ε. Γιάννης Σπανουδάκης παραδίδοντας και επίσημα στο Κωνσταντοπούλειο Γενικό Νοσοκομείο Νέας Ιωνίας, ‘Η Αγία Όλγα’, ένα σύγχρονο Πολυτομικό Αξονικό Τομογράφο.

Ήδη, κατά την τρίμηνη δοκιμαστική περίοδο από την εγκατάσταση του Αξονικού Τομογράφου, έγιναν 2.100 αξονικές τομογραφίες, αριθμός σαφώς μεγαλύτερος απ’ αυτόν που γινόταν με τον πεπαλαιωμένο Τομογράφο που διέθετε το νοσοκομείο, υπογράμμισε ο Διευθυντής του Τμήματος του Νοσοκομείου Ιωάννης Παπαηλιού.

‘Η προσφορά αυτή, που δίνει άλλη υπόσταση στην έννοια της Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης, επιβεβαιώνει την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι η ΟΠΑΠ παραμένει σημαντικός αρωγός, όχι μόνο του αθλητισμού και του πολιτισμού, αλλά και της δημόσιας υγείας’, τόνισε από την πλευρά της η Πρόεδρος του νοσοκομείου Όλγα Μπαλαούρα.

‘Ο τομέας της Υγείας ήταν, είναι και θα είναι στρατηγική προτεραιότητα της Κοινωνικής Ευθύνης της ΟΠΑΠ Α.Ε.’, απάντησε ο κ. Σπανουδάκης. ‘Η σημερινή εκδήλωση επιβεβαιώνει με ουσιαστικό και ανθρώπινο τρόπο ότι ο κοινωνικός χαρακτήρας της ΟΠΑΠ Α.Ε., μετουσιώνεται σε απτό έργο, έτοιμο να βοηθήσει σημαντικά τις ανάγκες του Νοσοκομείου ‘Αγία Όλγα’, πρόσθεσε.

H ΟΠΑΠ Α.Ε. είναι η εταιρεία με το μεγαλύτερο πρόγραμμα χορηγιών και δωρεών στη χώρα μας. Ειδικά το πρόγραμμα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που αναφέρεται στον τομέα της Υγείας, από το 2008 έως το τέλος του 2012, πραγματοποίησε ή προέβλεψε δαπάνες συνολικού ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, δίνοντας έμφαση στην κάλυψη αναγκών εξοπλισμού με σύγχρονα μηχανήματα σε νοσοκομεία, στο κέντρο και στην περιφέρεια, στη μέριμνα για άτομα με αναπηρία ή πάσχοντα από δύσκολες ασθένειες.

Η προμήθεια του νέου Αξονικού Τομογράφου στο νοσοκομείο ‘Αγία Όλγα’, αποτέλεσε αίτημα της διοίκησης του νοσοκομείου, αλλά και ανάγκη για το Τμήμα Αξονικής Τομογραφίας, στην οποία το Δ.Σ. της ΟΠΑΠ Α.Ε. ανταποκρίθηκε άμεσα. Το τελικό κόστος του εξειδικευμένου αυτού εξοπλισμού ανήλθε σε 640.830 ευρώ και η αγορά του έγινε με βάση τον κανονισμό προμηθειών της ΟΠΑΠ Α.Ε.
Ο σύγχρονος αυτός Αξονικός Τομογράφος καλύπτει όλες τις ανάγκες στο χώρο της διαγνωστικής και της επεμβατικής ακτινολογίας, υπηρεσίες που καθημερινά προσφέρονται σε δεκάδες ασθενείς καθημερινά.
Όπως ανέφερε ο Διευθυντής του Τμήματος του νοσοκομείου ‘Αγία Όλγα’, ο νέος τομογράφος δεν περιορίζεται μόνο στις λεπτομερείς και ταχύτατες αξονικές τομογραφίες, αλλά και στην αναίμακτη αξονική αγγειογραφία, με κορυφαία την, επίσης, αναίμακτη εξέταση της αξονικής στεφανιογραφίας που εκτελείται μόνο από το επίπεδο των 64 τομών. Πρόσθετες δυνατότητες του συγκεκριμένου εξοπλισμού είναι η εικονική κολονοσκόπηση και βρογχοσκόπηση για όγκους ενδοαυλικούς, αντίστοιχα στο παχύ έντερο και στους βρόγχους, ενώ διαθέτει και το πρόγραμμα Brain perfusion, κατάλληλο για την ανίχνευση της πραγματικής έκτασης του εγκεφαλικού εμφράγματος.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Παπαηλιού στο γεγονός ότι ο νέος δαπανηρός εξοπλισμός εξασφαλίζει και όλες τις επεμβατικές πράξεις και ειδικότερα διαγνωστικές βιοψίες, θεραπευτικές παροχετεύσεις συλλογών και αποστημάτων, καθώς και τις πλέον σύγχρονες επεμβατικές πράξεις για θεραπεία του καρκίνου, όπως η απαλοιφή όγκων με ραδιοδυχνότητες και μικροκύματα.

Φέτος η ΟΠΑΠ Α.Ε. έχει προγραμματίσει, μεταξύ άλλων, την εγκατάσταση δυο ακόμη Αξονικών Τομογράφων στο ‘Αρεταίειο’ και στο Γενικό Νοσοκομείο Αγίου Νικολάου Κρήτης, ένα συγκρότημα Μαγνητικής Τομογραφίας στο Νοσοκομείο Παίδων ‘Αγία Σοφία’ και ενός Αξονικού Τομογράφου, ενώ θα ολοκληρωθεί η αγορά και εγκατάσταση ενός ρομποτικού συστήματος ακτινοθεραπείας υψηλής ακρίβειας στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ.

Παράλληλα, έχει προγραμματιστεί η αγορά και διάθεση σε δυο νοσοκομεία της χώρας (Ευρυτανία, Λακωνία) ασθενοφόρων οχημάτων, καθώς και η εξασφάλιση εξειδικευμένου εξοπλισμού σε άλλα νοσοκομεία της Αττικής και της Περιφέρειας.

Πηγή

Read More

1st Annual Course 'Invasive and Non-Invasive Imaging of Coronary Artery Disease'

June 29 – 30, 2012
 Ionian University, Corfu, Greece
 University of Ioannina


Πρόγραμμα
Πηγή

Read More

Εθνικές Κατευθυντήριες Οδηγίες (Guidelines) στη Χειρουργική Ογκολογία του Μαστού

Διημερίδα με θέμα :

 “Εθνικές Κατευθυντήριες Οδηγίες (Guidelines) στη Χειρουργική Ογκολογία του Μαστού”.
Υπό την Αιγίδα της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας και όλων των Ιατρικών Σχολών της Ελλάδος.
Α’ Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών - Ιπποκράτειο Νοσοκομείο.
Διευθυντής : ο Καθηγητής Γεώργιος Ζωγράφος.
 

Αθήνα, Αίγλη Ζαππείου, 25-26/05/2012

Πρόγραμμα - Πληροφορίες

Πηγή

Read More

Νεότερες εφαρμογές της μαγνητικής τομογραφίας στη μελέτη του κεντρικού νευρικού συστήματος

Χριστιάνα Σαμαρά, Νευροακτινολόγος, Αν. Διευθύντρια Π.Γ.Κ.Ν.Α‘Γ. Γεννηματάς’

Από την πρώτη εφαρμογή της στη δεκαετία του 1980 η Μαγνητική Τομογραφία εμφάνισε αλματώδη εξέλιξη και ευρύτατη εφαρμογή σε πλήθος συστημάτων και οργανικών παθήσεων. Ειδικά στη μελέτη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, η Μαγνητική Τομογραφία θεωρείται σήμερα η μέθοδος εκλογής, καθώς προσφέρει υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα στην ανίχνευση, το χαρακτηρισμό και την παρακολούθηση μεγάλου αριθμού παθολογικών καταστάσεων. Παράλληλα, η συνεχής εξέλιξη του τεχνολογικού εξοπλισμού και η διαρκής ανακάλυψη νέων τεχνικών απεικόνισης διευρύνουν τα πεδία εφαρμογής της μεθόδου. Οι παρακάτω τεχνικές απεικόνισης αποτελούν τις πλέον πρόσφατες καινοτομίες της Μαγνητικής Τομογραφίας στη μελέτη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος:

Απεικόνιση διάχυσης (DWI, Diffusion weighted imaging): Η βασική εφαρμογή της μεθόδου είναι στη διάκριση μεταξύ πρόσφατων και παλαιότερων ισχαιμικών αλλοιώσεων του εγκεφάλου. Επιπλέον, εφαρμόζεται στη μελέτη όγκων, αποστημάτων και κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων.

Μαγνητική τομογραφία αιμάτωσης (Perfusion weighted imaging): Με χρήση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού μέσου, η μέθοδος προσφέρει δυναμική μελέτη της αιμάτωσης των εγκεφαλικών λοβών, απεικονίζοντας τη βατότητα ή την απόφραξη των εγκεφαλικών αγγείων, με σκοπό την αληθή εκτίμηση της έκτασης της ισχαιμικής αλλοίωσης. Επίσης, εφαρμόζεται στη συμπληρωματική μελέτη ειδικών μορφών απομυελίνωσης (σκλήρυνσης κατά πλάκας).

Λειτουργική Μαγνητική τομογραφία (Functional MRI): Εφαρμόζεται στον προεγχειρητικό έλεγχο αλλοιώσεων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος για τον καθορισμό των κέντρων λόγου και κινητικότητας. Επιπλέον, χρησιμοποιείται για την αναγνώριση του κυρίαρχου εγκεφαλικού ημισφαιρίου σε ασθενείς με νευροψυχιατρικές παθήσεις, καθώς και στον καθορισμό των προτύπων εγκεφαλικής αναδιοργάνωσης σε ασθενείς που έχουν υποστεί βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση (πλαστικότητα) ή εκτεταμένη ισχαιμική αλλοίωση.

Απεικόνιση του τανυστή της διάχυσης (DTI, Tactography): Αποτελεί σχετικά νέα μέθοδο μελέτης της μικροδομής και αρχιτεκτονικής του εγκεφάλου, που μπορεί να απεικονίσει της νευρικές δεσμίδες και τις συνδέσεις μεταξύ περιοχών του εγκεφάλου. Η μέθοδος εφαρμόζεται στον προεγχειρητικό έλεγχο νεοπλασμάτων του εγκεφάλου παρέχοντας δυνατότητες προγραμματισμού του χειρουργείου σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, μεγαλύτερη χειρουργική ακρίβεια, μικρότερη χειρουργική τομή, ελαττωμένο χρόνο χειρουργείου και ελαχιστοποίηση των επιπλοκών.

Απεικόνιση με τεχνική φασματοσκοπίας (Spectroscopy): Η μέθοδος προσφέρει εκτίμηση της σύστασης και του μεταβολισμού των ιστών, και χρησιμοποιείται στη διαφορική διάγνωση ογκόμορφων βλαβών του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, όπως νεοπλασμάτων, φλεγμονωδών αλλοιώσεων και ειδικών μορφών απομυελινωτικής νόσου.

Πηγή

Read More

Εξέταση του εντέρου χωρίς καθαρτικό με την κολονογραφία

Πιο φιλική διαδικασία για τον ασθενή

Νέα Υόρκη - Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε εξέταση για τη διάγνωση του παχέος εντέρου ενδεχομένως να μην χρειάζονται πλέον να κάνουν προετοιμασία εντέρου με χρήση καθαρτικών, καθώς η αξονική τομογραφία μπορεί να αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική με την κλασσική κολονοσκόπηση.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Annals of Internal Medicine, ερευνητές του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης υποστηρίζουν ότι η κολονογραφία με αξονική τομογραφία είναι εξίσου αποτελεσματική στον εντοπισμό συγκεκριμένων πολυπόδων με την παραδοσιακή κολονοσκόπηση. Μάλιστα ελπίζουν ότι η εξάλειψη της υποχρεωτικής χρήσης καθαρτικών θα ενθαρρύνει περισσότερους ανθρώπους να ελεγχθούν για τυχόν καρκίνο στο παχύ έντερο.

Ο Δρ Μάικλ Ζάλις επικεφαλής της μελέτης και διευθυντής του Τμήματος Απεικόνισης του νοσοκομείου εξηγεί ότι «η μελέτη ανοίγει την πόρτα για μια πιο φιλική εξέταση του εντέρου. Ωστόσο, η κολονογραφία με αξονική τομογραφία θα πρέπει να μελετηθεί σε βάθος πριν μπορέσουμε να την υιοθετήσουμε στην καθημερινή κλινική πρακτική».

Κατά την κλασσική κολονοσκόπηση, ο γιατρός χρησιμοποιεί το ενδοσκόπιο (μικροκάμερα) για να εντοπίσει ενδείξεις καρκίνου στο κόλον και το ορθό. Η διαδικασία γίνεται υπό ήπια νάρκωση (μέθη) και αφού έχει προηγηθεί καθαρισμός του εντέρου με χρήση καθαρτικών.

Κατά την κολονογραφία με αξονική τομογραφία, το κόλον γεμίζει με αέριο και ο ασθενής «κρατά» την αναπνοή του, κατά την διάρκεια λήψης των εικόνων.

Ο Δρ Ζάλις και οι συνεργάτες του μελέτησαν κατά πόσο η κολονογραφία με αξονική τομογραφία είναι ακριβής χωρίς την χρήση καθαρτικών από τον ασθενή. Έδωσαν λοιπόν οδηγίες σε ομάδα ασθενών να μειώσουν την λήψη φυτικών ινών και ανά τακτικά διαστήματα να πίνουν υγρά με την προσθήκη ουσίας που «παγιδεύει» τα κόπρανα στο έντερο.

Μετά τη λήψη των απεικονίσεων, το υλικό επεξεργάστηκε με τη βοήθεια ειδικού προγράμματος (που σχεδίασε ο Δρ Ζάλις με δύο συνεργάτες του) ώστε να αφαιρεθούν τα κόπρανα από την εικόνα, αφήνοντας το έντερο καθαρό για τον εντοπισμό τυχόν πολυπόδων.

Το διάστημα 2005-2010, ο Δρ Ζάλις μελέτησε συνολικά 605 άτομα (50-85 ετών) που διέτρεχαν κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου στο παχύ έντερο. Όλοι υποβλήθηκαν σε κολονογραφία με αξονική τομογραφία και μετά από πέντε εβδομάδες σε κλασσική κολονοσκόπηση με καθαρτικό.

Συνολικά, με την κολονογραφία εντοπίστηκε το 91% των πολυπόδων ενός εκατοστού ή και περισσότερο, συγκριτικά με το 95% με την κλασσική κολονοσκόπηση. Η διαφορά στο ποσοστό μπορεί να αποδοθεί και στην τύχη.

Ωστόσο, στην περίπτωση μικρότερων πολυπόδων, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η κολονοσκόπηση ήταν καλύτερη, καθώς εντόπισε πολύποδες μικρότερους του ενός εκατοστού.

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα
«Η κολονογραφία έχει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, τα οποία είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι ασθενείς», υπογραμμίζει ο Δρ Πέρρι Πικχαρντ του Τμήματος Ακτινολογίας στην Σχολή Ιατρικής και Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν στο Μάντισον, που δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Ο Δρ Πίκχαρντ εξηγεί ότι οι γιατροί μπορεί να μην αισθάνονται άνετα με την προοπτική χρήσης μιας εξέτασης που εντοπίζει μεγαλύτερους πολύποδες.

Ο Δρ Ζάλις πάντως υποστηρίζει ότι αν και η κολονογραφία εντοπίζει λιγότερους μικρούς πολύποδες, σε προκαρκινικό στάδιο, είναι προτιμότερη από την απουσία εξέτασης και η μη χρήση καθαρτικών μπορεί να αυξήσει τον αριθμό των εξεταζόμενων ατόμων στο άμεσο μέλλον.

«Η προετοιμασία είναι τελικά υποκειμενικής αξίας, καθώς πολλοί άνθρωποι αποθαρρύνονται στην ιδέα της χρήσης καθαρτικών», σημειώνει ο ερευνητής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι 290 άτομα που συμμετείχαν στη έρευνα δήλωσαν ότι στο μέλλον θα προτιμήσουν την αξονική τομογραφία και 175 επέλεξαν την παραδοσιακή κολονοσκόπηση.

Ένα επιπλέον όφελος της κολονογραφίας είναι και το κόστος. Η εξέταση στοιχίζει 30% λιγότερο από την κολονοσκόπηση, καθώς εξαλείφεται η ανάγκη χρήση αναισθητικού.

Καλύτερη προετοιμασία
Σε ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο American Journal of Gastroenterology, ερευνητές του Τμήματος Γαστρεντερολογίας του Συστήματος Υγείας του Λονγκ Μπιτς στην Καλιφόρνια ανακοίνωσαν ότι βρήκαν τρόπο να μειώσουν την δυσάρεστη αίσθηση της προετοιμασίας με καθαρτικά, με χρήση ενός συνδυασμού: της δραστικής ουσίας polyethylene glycol και του ενεργειακού αναψυκτικού Gatorade.

Το δείγμα των 222 ασθενών κλήθηκε να πάρει μια δόση ή μισή του παραδοσιακού πόσιμου καθαρτικού ή του συνδυασμού polyethylene glycol-Gatorade. Τελικά, η μισή δόση του συνδυαστικού καθαρτικού ήταν ασφαλής, αποτελεσματική και ανεκτή από τους ασθενείς που προετοιμάζονταν για κολονοσκόπηση.

Ο Δρ Μαζεν Τζαμαλ εξηγεί ότι οι ασθενείς που ακολουθούν την κλασσική αγωγή για καθαρισμό του εντέρου παραπονούνται συνήθως για στομαχόπονο, εμετό και διάρροια. Η νέα συνδυαστική αγωγή καθαρισμού του εντέρου αναμένεται να είναι καλύτερα ανεκτή από ασθενείς χαμηλού κινδύνου. 

Πηγή

Read More

Φασματοσκοπία Μαγνητικού Συντονισμού: Από το πρωτόνιο στη βιοχημική ανάλυση του ανθρώπινου οργανισμού

Φασματοσκοπία Μαγνητικού Συντονισμού: Από το πρωτόνιο στη βιοχημική ανάλυση του ανθρώπινου οργανισμού

Διαβάστε το άρθρο με τη βοήθεια του zoom..

zoom σελίδας 1                        zoom σελίδας 2                          zoom σελίδας 3

zoom σελίδας 4                          zoom σελίδας 5                          zoom σελίδας 6

zoom σελίδας 7                          zoom σελίδας 8                          zoom σελίδας 9

zoom σελίδας 10                 zoom σελίδας 11

Read More

Στο έλεος της ακτινοβολίας «αρχαίων» μηχανημάτων

Μία συνέντευξη  στο καλό περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ που επανακυκλοφόρησε από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΙΒΑΝΗ   του Ξενοφώντα  Τσαντίλα, Προέδρου Ακτινοφυσικών Ελλάδος στη δημοσιογράφο Γεωργία Ευσταθίου :

Αποκαλυπτικός για το καθεστώς λειτουργίας, τη συντήρηση και το χειρισμό των ιατρικών μηχανημάτων είναι ο πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Ακτινοφυσικών Ελλάδας, Ξενοφών Τσαντίλας. Ο κ. Τσαντίλας μιλά στα «Επίκαιρα» για τις ανεξέλεγκτες ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλονται οι περισσότεροι ασθενείς, για τα πεπαλαιωμένα μηχανήματα των δημόσιων νοσοκομείων και τους χαλαρούς ελέγχους που υφίστανται, ενώ παραθέτει και μια σειρά παρατυπιών που έχει διαπιστώσει ο ίδιος σε κλινικές και ακτινοδιαγνωστικά κέντρα.

Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα έχουμε τον υψηλότερο αριθμό τομογράφων και οι ασθενείς μας ακτινοβολούνται σε πολύ μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι;

Το σίγουρο είναι πως έχουμε πολύ υψηλό αριθμό τομογράφων. Δεν γνωρίζω τα ακριβή νούμερα των ακτινοδιαγνωστικών εξετάσεων στις οποίες υποβάλλεται κατά μέσο όρο ένας ασθενής στη χώρα μας. Γνωρίζω όμως πως τις περισσότερες φορές δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε ακτινολογική εξέταση, καθώς το πρόβλημα δύναται να εντοπιστεί με άλλου είδους εξετάσεις, όπως, για παράδειγμα, ο υπέρηχος. Η αλήθεια είναι ότι γίνεται κατάχρηση σε αυτές τις εξετάσεις, γιατί τα μηχανήματα ουσιαστικά θωρακίζουν την άγνοια πολλών ιατρών και τους προστατεύουν από πιθανά ιατρικά - διαγνωστικά σφάλματα ή παραλείψεις. Η επιβλαβής ακτινοβολία εκπέμπεται κυρίως από τους αξονικούς τομογράφους και τους αγγειογράφους και σε μικρότερη ποσότητα από άλλες ακτινολογικές εξετάσεις, όπως για παράδειγμα ακτινογραφίες. Oι μαγνητικοί τομογράφοι, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, φαίνεται πως δεν έχουν καμία βλαβερή συνέπεια στον οργανισμό του εξεταζόμενου. Η μαγνητική τομογραφία όμως είναι αρκετά πιο ακριβή από την αξονική και τα δημόσια ταμεία δύσκολα την εγκρίνουν. Στέλνουν τους περισσότερους ασθενείς για αξονική και επομένως για περισσότερη ακτινοβολία ...

Ποιοι είναι οι «κίνδυνοι» της ακτινοβολίας αυτής για τον ασθενή; Πώς μεταφράζεται στο ανθρώπινο σώμα;

Καταρχάς πρέπει να γνωρίζουμε ότι μια αξονική τομογραφία ισούται με δεκάδες ακτινογραφίες θώρακος όσον αφορά στην ποσότητα της εκπεμπόμενης ακτινοβολίας. Τα μέρη του σώματος που ουσιαστικά απορροφούν τη μεγαλύτερη ποσότητα και βλάπτονται είναι ο εγκέφαλος, οι πνεύμονες, ο θυρεοειδής αδένας, ο μυελός των οστών. Μια μεγάλη ποσότητα ακτινοβολίας μπορεί να προκαλέσει καρκινογενέσεις. Πολύ προσεκτικοί οφείλουμε να είμαστε σε περιπτώσεις ακτινοθεραπείας -π.χ. για καταπολέμηση του καρκίνου-, όπου εκπέμπονται μεγάλες ποσότητες ακτινοβολίας. Όσο πιο συχνά μας ακτινοβολούν τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος. Κι αυτό δεν είναι κάτι που φαίνεται άμεσα, αλλά εμφανίζεται ύστερα από 5 ακόμη και 10 χρόνια. Το βλέπουμε κυρίως στους εργαζόμενους σε ακτινολογικά εργαστήρια. Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν γίνει, όταν τηρούνται τα ετήσια περιοριστικά όρια ακτινοβολίας δεν συντρέχει κίνδυνος. Το κακό όμως στην Ελλάδα είναι πως κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια σε πόση ακτινοβολία εκτίθεται, είτε από τις εξετάσεις που κάνει είτε από τον τρόπο ζωής του και τα μηχανήματα, ειδικά των δημόσιων νοσοκομείων, που εκπέμπουν μεγαλύτερες δόσεις ακτινοβολίας από τα επιτρεπόμενα όρια, λόγω κακής συντήρησης, λόγω παλαιότητας, λόγω ελλιπούς ελέγχου.

Στη χώρα μας τηρούνται οι κανόνες ακτινοπροστασίας; Τι συμβαίνει στα δημόσια και τι στα ιδιωτικά νοσοκομεία;

Η νομοθεσία είναι σαφέστατη. Οι αρχές λειτουργίας τους και ο ορθός τρόπος λειτουργίας, ελέγχου και αδειοδότησής τους περιγράφεται ικανοποιητικά στους λεγόμενους Κανονισμούς Ακτινοπροστασίας που έχει εκδώσει η ΕΕΑΕ και η Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ΦΕΚ 216/Β/6-3-2001. Ο «Δημόκριτος» είναι ιδιαίτερα αυστηρός στον έλεγχο στα ιδιωτικά νοσοκομεία ή στις κλινικές. Στα δημόσια νοσοκομεία υπάρχει μια «χαλαρότητα». Οι έλεγχοι στα ακτινολογικά συστήματα είναι δύο ειδών: έλεγχος ασφαλούς λειτουργίας και έλεγχος ακτινοπροστασίας. Και οι δύο είναι ελλιπείς και επαφίεται στις ικανότητες του ακτινοφυσικού και στη συνείδηση του διευθυντή του τμήματος και του ακτινοφυσικού η σωστή λειτουργία. Επειδή η ΕΕΑΕ ελέγχει ανά πενταετία και τα μηχανήματα απαιτούν ελέγχους ανά τριμηνία, γίνεται αντιληπτό ότι το πρόβλημα είναι στη συχνότητα των έλεγχων.

Πόσο καλά προφυλάσσονται οι εξεταζόμενοι και πόσο οι εργαζόμενοι, οι οποίοι εκτίθενται σε μεγαλύτερες ποσότητες ακτινοβολίας;

Όσον αφορά στους αξονικούς τομογράφους, λόγω της υψηλής ακτινοβολίας τα μέτρα προστασίας συνήθως τηρούνται, κυρίως για τους εργαζόμενους, διότι στον ασθενή δεν μπορείς να προφυλάξεις πολλά μέσα στον αξονικό. Οι εργαζόμενοι πρέπει να φοράνε ειδικές ποδιές, γυαλιά με μόλυβδο, ειδικά κολάρα και γιλέκα. Ο χώρος στον οποίο βρίσκεται το ακτινολογικό μηχάνημα πρέπει να έχει τζάμια με μολυβδύαλο και θωράκιση μολύβδου στον τοίχο κ.ά. Στον ασθενή, στις ακτινογραφίες ας πούμε, πρέπει να προστατεύονται κάποια σημεία όπως ο θυρεοειδής ή τα γεννητικά όργανα με κάλυπτρα μολύβδου. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν τηρείται. Οι οδοντίατροι πρέπει να φοράνε κολάρο στο θυρεοειδή του ασθενούς όταν βγάζουν ακτινογραφίες στα δόντια. Πολλοί εργαζόμενοι αμελούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους κατά τη διάρκεια της εργασίας τους σε χώρους με ακτινολογικά μηχανήματα. Υπάρχει προσωπικό που είναι ανεκπαίδευτο. Δεν γνωρίζουν πώς να ελέγχουν τα μηχανήματα, κάνουν σωρεία λαθών και παραλείψεων. Οι άνθρωποι αυτοί ουδέποτε διδάχτηκαν τις επιδράσεις των ακτινοβολιών στον άνθρωπο. Δεν έχουν, δηλαδή, συναίσθηση και συνείδηση των πράξεων και των επιπτώσεων των λαθών τους.

Θεωρείτε ότι τα υψηλά ποσοστά καρκίνου του θυρεοειδούς, του προστάτη ή του μαστού σχετίζονται με την υψηλή ποσότητα ακτινοβολίας που έχει συσσωρευτεί στον οργανισμό;

Δεν υπάρχει απόδειξη αλλά υπάρχει συσχέτιση. Το 70% των μηχανημάτων που έχουμε στα δημόσια νοσοκομεία είναι παμπάλαια, κυρίως εικοσαετίας, και για να έχουν καλύτερη απεικόνιση εκπέμπουν σχεδόν στη μέγιστη ακτινοβολία. Στα καινούρια μηχανήματα εκπέμπεται η χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας και έχουμε τη μέγιστη ποιότητα απεικόνισης. Οι μαστογραφίες, ως προληπτικές εξετάσεις, ενέχουν κινδύνους. Αν είναι αναγκαία η εξέταση δεν το συζητάμε. Αυτό το κρίνει ο ιατρός. Αλλά η λογική «κάνω κάθε χρόνο μαστογραφία για να μην πάθω καρκίνο» φαίνεται πως λειτουργεί αντίστροφα. Για παράδειγμα, στη Νορβηγία και στη Σουηδία έρευνες έδειξαν ότι αυτός ο έλεγχος δημιουργεί περισσότερες καρκινογενέσεις στον πληθυσμό παρά προλαμβάνει. Εδώ και μία πενταετία τουλάχιστον έχουν παύσει την προληπτική μαστογραφία. Οι έρευνες έγιναν σε σύγχρονους μαστογράφους απόλυτα ρυθμισμένους. Σκέψου τι θα έδειχνε αυτή η μελέτη στην Ελλάδα, όπου μεγάλο ποσοστό των μαστογράφων είναι παλαιάς τεχνολογίας, που οι τεχνολόγοι δεν λαμβάνουν μέτρα ακτινοπροστασίας των ασθενών, που δεν τηρούν πιστά τα πρωτόκολλα των εξετάσεων και που τα μηχανήματα δεν ελέγχονται όσο συχνά επιβάλλεται και δεν ρυθμίζονται επίσης όπως επιβάλλεται. Υψηλό ποσοστό καρκίνων εμφανίζουν οι εργαζόμενοι στα ακτινολογικά εργαστήρια. Κυρίως όσοι χειρίζονται τα μηχανήματα. Πριν από περίπου δέκα χρόνια, είχε σημειωθεί ένα περιστατικό σε νοσοκομείο της επαρχίας. Σύμφωνα με τη δικογραφία, η λυχνία ενός ακτινογραφικού μηχανήματος του νοσοκομείου είχε απορυθμιστεί και είχε διαρροή ακτινοβολίας. Έξι τεχνολόγοι - ακτινολόγοι του νοσοκομείου έπαθαν λευχαιμία. Οι συγγενείς τους κινήθηκαν νομικά καθώς θεώρησαν ότι σχετιζόταν με τη διαρροή ...

Ποιες είναι οι συνήθεις παρατυπίες που παρατηρούνται αλλά δεν «καταγράφονται» στα νοσοκομεία;

Οι ακτινολογικές εξετάσεις συνοδεύονται από συγκεκριμένα πρωτόκολλα εκτέλεσης, τα οποία δεν ακολουθούνται από τους τεχνολόγους - ακτινολόγους. Τα απαραίτητα μέτρα ακτινοπροστασίας των ασθενών δεν τηρούνται. Τα περισσότερα νοσοκομεία δεν διαθέτουν άδεια λειτουργίας και δεν σέβονται τους κανονισμούς ακτινοπροστασίας. Υπάρχει θέμα με τις εταιρείες που αναλαμβάνουν την επιδιόρθωση των μηχανημάτων και τις επιτροπές προμήθειας ανταλλακτικών, εξαρτημάτων κ.λπ. Τα μηχανήματα είναι παλαιάς τεχνολογίας και οι επιδόσεις τους είναι εξαιρετικά μειωμένες τόσο από πλευράς δόσης όσο και από πλευράς απεικόνισης. Το μεγαλύτερο πρόβλημα παρατηρείται στα περιφερειακά και νομαρχιακά νοσοκομεία όπου δεν υπάρχουν μόνιμοι ακτινοφυσικοί ή και καθόλου.

Υπάρχει κύκλωμα που λειτουργεί γύρω από τους τομογράφους; Έχουμε ακούσει περιπτώσεις «μυστηριωδών βλαβών» σε ακτινολογικά μηχανήματα δημόσιων νοσοκομείων.

Πολλά γίνονται, αλλά λίγα αποδεικνύονται. Όλοι έχουμε ακούσει ή έχουμε δει, αν θέλετε, τέτοια περιστατικά. Αλλά για να αποδειχθούν πρέπει αυτοί που προκαλούν τη βλάβη ή που τα παίρνουν κάτω από το τραπέζι να πιαστούν επ' αυτοφώρω, και νομίζω πως κανείς από εμάς δεν μπορεί να παίξει τον εισαγγελέα σε τέτοιες περιπτώσεις. Πολλά τέτοια «κρούσματα» έχουμε στην επαρχία, όπου τα νοσοκομεία δεν διαθέτουν πληθώρα ακτινολογικών μηχανημάτων, οπότε αν κάτι «χαλάσει» όλοι οι εξεταζόμενοι πηγαίνουν αναγκαστικά σε ιδιωτικές κλινικές. Μην ξεχνάτε πως, λόγω της παλαιότητας των μηχανημάτων, δεν μπορούν να βρεθούν εύκολα ανταλλακτικά για να επισκευαστούν. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, χαρακτηρίζονται ως «end of life». Πρέπει επομένως να αγοραστούν καινούρια. Χρήματα δεν υπάρχουν και συνήθως γίνονται πατέντες από άλλες εταιρείες και όχι την κατασκευάστρια, οι οποίες είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες για τη λειτουργία του μηχανήματος. Προσωπικά, σε Νομαρχιακό Νοσοκομείου και σε Κέντρο Υγείας, μου έχει τύχει, λόγω πατέντας, να πιάσει φωτιά ολόκληρο το ακτινολογικό μηχάνημα και να καεί. Ευτυχώς δεν υπήρχε ασθενής. Επίσης, αν φιλοτιμηθεί κάποιος να δωρίσει ένα μηχάνημα, υπάρχει περίπτωση αυτό να καταλήξει σε κάποια αποθήκη να σαπίζει για χρόνια ...

Μπορείτε να μας αναφέρετε κάποια περιστατικά σοβαρών παρατυπιών που έχετε συναντήσει όλα αυτά τα χρόνια;

Υπάρχει νοσοκομείο που διαθέτει μαγνητικό τομογράφο, δεν τον λειτουργούν για το κοινό ισχυριζόμενοι πως είναι χαλασμένος και τον λειτουργούν σε «απογευματινά ραντεβού» με ιδιώτη τεχνολόγο - χειριστή για να εξετάζονται ασθενείς ιδιωτικών ιατρείων. Το κόστος όμως «φορτώνεται» στο Δημόσιο. Σε άλλη περίπτωση, έκανα έλεγχο στα μηχανήματα νοσοκομείου, ζητώντας το log book όπου καταγράφονται όλες οι μελέτες του ακτινοφυσικού και οι επιδιορθώσεις και ανακάλυψα πως επί 5 χρόνια κανένα από τα μηχανήματα δεν είχε ελεγχθεί. Τα έστειλα ως όφειλα για service. Μου τα επέστρεψε η εταιρεία ως επιδιορθωμένα και δεν είχαν κάνει τίποτα! Τους τα ξαναέστειλα, ξανά και ξανά, μέχρι πραγματικά να τα φτιάξουν. Σε μεγάλο νοσοκομείο, στο Τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής, αγόρασαν πανάκριβο μηχάνημα και το παρέλαβαν χωρίς τα περιφερειακά συστήματα του υπολογιστή του. Σύμφωνα με τη νομοθεσία τα αρχεία πρέπει να διατηρούνται για μία δεκαετία το ελάχιστο. Αυτό το μηχάνημα θα αποθήκευε μέσα στο σκληρό, θα γέμιζε μέσα σε ένα μήνα, με αποτέλεσμα να χρειάζεται άδειασμα για να λειτουργήσει. Εάν προέκυπτε κάποιο πρόβλημα μετά το σβήσιμο, ο ασθενής θα έπρεπε να ξανακάνει την εξέταση. Σε άλλο κεντρικό δημόσιο νοσοκομείο, στο Τμήμα Ακτινοθεραπείας, δεν είχαν αξονικό τομογράφο και έστελναν τους καρκινοπαθείς σε ιδιωτικά. Κάθε αξονικός όμως λειτουργεί διαφορετικά και έχει άλλη απεικόνιση, με αποτέλεσμα όταν επέστρεφαν οι ασθενείς οι γιατροί να μην μπορούν να υπολογίσουν με ακρίβεια χιλιοστού τον καρκινικό όγκο και να κάνουν την ακτινοβόληση στο «περίπου». Σε άλλο νοσοκομείο, είχαν παρατήσει εκτεθειμένο για ένα έτος στον προαύλιο χώρο ένα πανάκριβο μηχάνημα και κατόπιν το πέταξαν σε μια αποθήκη για άλλα δύο χρόνια. Τελικά εγκαταστάθηκε στο Ακτινολογικό Τμήμα, αλλά από την πρώτη μέρα λειτουργίας του παρουσίαζε εικόνα δεκαετούς λειτουργίας, με αρνητικές συνέπειες στην ποιότητα απεικόνισης και στην ποσότητα δόσης προς τους ασθενείς και τους εργαζόμενους. Σε άλλο μεγάλο νοσοκομείο, δεν είχαν θωράκιση στα παράθυρα των αιθουσών, με αποτέλεσμα η ακτινοβολία, έστω και σε μικρή δόση, να «βγαίνει» στο δρόμο όπου περνούσαν καθημερινά εκατοντάδες άνθρωποι!

Πηγή

Read More

Νέα κριτήρια για τη μείωση των περιττών αξονικών τομογραφιών

Καθώς πολλά μικρά παιδιά υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία (CT) μετά από μη σημαντικά χτυπήματα στο κεφάλι, εκτιθέμενα έτσι σε περιττή ακτινοβολία, μία ομάδα Αμερικανών ερευνητών ανέπτυξε μία σειρά κριτηρίων για τον καλύτερο εντοπισμό των ήπιων τραυματισμών που δεν απαιτούν τη χρήση αξονικής τομογραφίας.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομένα από 42.000 παιδιά με τραυματισμούς κεφαλής, εκ των οποίων περίπου 15.000 υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία. Από το σύνολο αυτό, σοβαρός τραυματισμός είχε διαγνωσθεί σε 376 παιδιά, εκ των οποίων 60 υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση.
Τα αποτελέσματα της ανάλυσης των ερευνητών έδειξαν ότι ένα στα πέντε παιδιά ηλικίας άνω των 2 ετών (περίπου 20%) υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία που δεν ήταν αναγκαία, καθώς διέτρεχαν χαμηλό κίνδυνο σοβαρής εγκεφαλικής βλάβης, ενώ το ποσοστό μη απαραίτητων αξονικών τομογραφιών στα παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών ανερχόταν σε 25%.
Στα παιδιά ηλικίας κάτω των 2 ετών, εξήγησαν οι ερευνητές, οι τραυματισμοί χαμηλού κινδύνου χαρακτηρίζονταν από απουσία οιδήματος του κρανίου, μη σημαντική απώλεια της συνείδησης και μη ψηλαφητό κάταγμα του κρανίου. Τα παιδιά αυτά λειτουργούσαν φυσιολογικά και ο τραυματισμός τους είχε επέλθει συνήθως με ήπιο τρόπο, όπως κάποια μη σημαντική πτώση. Τα σοβαρά ατυχήματα περιλάμβαναν τις συγκρούσεις με αυτοκίνητο, όπου ο ασθενής είχε εκσφενδονιστεί από το όχημα.
Στα παιδιά ηλικίας άνω των 2 ετών, αυτά που διέτρεχαν χαμηλό κίνδυνο παρουσίαζαν φυσιολογική νοητική κατάσταση, χωρίς απώλεια της συνείδησης, χωρίς έμετο, χωρίς σημεία κατάγματος στη βάση του κρανίου και χωρίς σοβαρή κεφαλαλγία. Ο τραυματισμός των παιδιών αυτών επίσης είχε επέλθει με ήπιο τρόπο.
Στη συνέχεια, η εφαρμογή των κριτηρίων αυτών στα δεδομένα από μια δεύτερη ομάδα περισσότερων από 8.000 παιδιών έδειξε ότι τα κριτήρια είχαν 99,9% ακρίβεια στην πρόβλεψη των τραυματισμών χαμηλού κινδύνου.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Lancet, τα κριτήρια αυτά θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους γιατρούς στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση αξονικής τομογραφίας.
Πηγή

Read More

ΗΠΑ: Μέτρα για μείωση της ακτινοβολίας από τις αξονικές τομογραφίες

Νέες προδιαγραφές ασφαλείας πρόκειται να ζητήσουν οι αρχές υγείας των ΗΠΑ από τους κατασκευαστές αξονικών τομογράφων και άλλων μηχανημάτων ιατρικής απεικόνισης, ώστε να μειωθεί η έκθεση των ασθενών σε ακτινοβολία.

Όπως ανακοίνωσε χθες ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ, σε ειδική δημόσια συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στις 30-31 Μαρτίου θα παρουσιάσει νέες προδιαγραφές που θα πρέπει να ικανοποιούν οι κατασκευαστές ιατρικών απεικονιστικών μηχανημάτων. Για παράδειγμα τα μηχανήματα θα πρέπει να διαθέτουν οθόνη στην οποία θα εμφανίζονται οι ρυθμίσεις και η δόση της ακτινοβολίας ή να περιλαμβάνουν ηχητικό συναγερμό αν η δόση είναι πολύ υψηλή.
Παρόλο που οι τεχνικές ιατρικής απεικόνισης μπορούν να βοηθήσουν τους γιατρούς να κάνουν διάγνωση ενός προβλήματος, συγχρόνως μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο των ασθενών για καρκίνο. Η έκθεση σε υψηλές δόσεις ακτινοβολίας από λάθος μπορεί να προκαλέσει δερματικά εγκαύματα, καταρράκτη και άλλες βλάβες.
Τον Δεκέμβριο ο FDA δήλωσε ότι διερευνά αρκετά περιστατικά ασθενών που εκτέθηκαν σε επίπεδα ακτινοβολίας οκτώ φορές υψηλότερα από τα κανονικά όταν υποβλήθηκαν σε τομογραφίες εγκεφάλου με μηχανήματα της GE και της Toshiba.
«Παρόλο που υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με την έκταση του κινδύνου για καρκίνο που σχετίζεται με την έκθεση σε ακτινοβολία από ιατρικές εξετάσεις, υπάρχει γενική συμφωνία ότι μπορούν και πρέπει να ληφθούν μέτρια για τη μείωση της περιττής έκθεσης σε ακτινοβολία» δήλωσε χθες ο FDA.
Ο οργανισμός πρόσθεσε ότι ανησυχεί περισσότερο για τις επιπτώσεις της αξονικής τομογραφίας, των μελετών πυρηνικής ιατρικής και της συνεχούς ακτινοσκόπησης (continuous X-ray fluoroscopy) - «τους παράγοντες που συμβάλλουν περισσότερο στη συνολική έκθεση του πληθυσμού της χώρας σε ακτινοβολία» - από ό,τι για άλλες διαδικασίες που χρησιμοποιούν χαμηλότερες δόσεις ακτινοβολίας, όπως οι κλασικές ακτινογραφίες και οι μαστογραφίες.
Οι ίδιοι οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ποια είναι η έκθεσή τους σε ακτινοβολία και να καταγράφουν τα περιστατικά έκθεσής τους, πρόσθεσε ο FDA.
Το τμήμα του FDA που αφορά τα ιατρικά μηχανήματα έχει δεχθεί πολλά πυρά τον τελευταίο καιρό, για διάφορους λόγους, όπως οι ανεπαρκείς έλεγχοι και τα παράπονα από τους επιστήμονες του προσωπικού του. Η Επίτροπος του FDA Margaret Hamburg δεσμεύτηκε ότι θα βελτιώσει το τμήμα και τον Ιανουάριο όρισε νέο διευθυντή.
Πηγή

Read More

Μια νέα τεχνική απεικόνισης των κυτταρικών πρωτεϊνών

Η ατομική δομή των πρωτεϊνών που βρίσκονται στο εσωτερικό των κυττάρων μπορεί πλέον να διερευνηθεί, χάρη στους ερευνητές οι οποίοι τροποποίησαν μια τεχνική που βασίζεται σε φαινόμενο το οποίο ήδη εφαρμόζεται ευρέως στη διάγνωση, τη γνωστή μας μαγνητική τομογραφία.

Όταν μια πρωτεΐνη βρίσκεται στο εσωτερικό ενός κυττάρου - αντί για ένα δοκιμαστικό σωλήνα - συμπεριφέρεται ελαφρώς διαφορετικά επειδή μπορεί να αλληλεπιδρά με άλλα βιολογικά μόρια τα οποία επιπλέουν γύρω από τον κυτταρικό χώρο. Επειδή είναι δύσκολο να εργαστεί κανείς με πρωτεΐνες εκτός κι αν είναι κεκαθαρμένες και συμπυκνωμένες, ήταν δύσκολο να εντοπίσουν τυχόν δομικές αλλαγές που ενδέχεται να υφίσταντο στο εσωτερικό των κυττάρων.


Τώρα, μια ομάδα ερευνητών στην Iαπωνία έχει καταφέρει να δώσει λύση σε αυτά τα προβλήματα με την προσαρμογή της φασματομετρίας μαγνητικού συντονισμού (NMR) - και τη χρήση της για την επεξεργασία της τρισδιάστατης δομής μιας πρωτεΐνης στο εσωτερικό ενός βακτηριακού κυττάρου.


Η τρισδιάστατη δομή είναι πολύ σημαντική για τον βιολόγο, καθώς επίσης και για τη φαρμακευτική βιομηχανία. Μέχρι σήμερα, έχει πραγματοποιηθεί NMR πρωτεϊνών από ευκαρυωτικά κύτταρα μόνο σε κύτταρα βατράχου, τα οποία είναι αρκετά μεγάλα ώστε να τους γίνει έγχυση με την πρωτεΐνη που ερευνάται.


Οι ερευνητές προσδοκούν ότι  οι άνθρωποι θα αρχίσουν να στρέφονται στις πρωτεΐνες που έχουν σημαντική ευελιξία  και αναζητούν αυτές τις πρωτεΐνες στα κύτταρα. Επί παραδείγματι, οι πρωτεΐνες που σχηματίζουν ινίδια εμπλέκονται σε ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, και αυτού του είδους οι πρωτεΐνες μπορούν πλέον να μελετηθούν.

Πηγή

Read More