Νεότερες εφαρμογές της μαγνητικής τομογραφίας στη μελέτη του κεντρικού νευρικού συστήματος

Χριστιάνα Σαμαρά, Νευροακτινολόγος, Αν. Διευθύντρια Π.Γ.Κ.Ν.Α‘Γ. Γεννηματάς’

Από την πρώτη εφαρμογή της στη δεκαετία του 1980 η Μαγνητική Τομογραφία εμφάνισε αλματώδη εξέλιξη και ευρύτατη εφαρμογή σε πλήθος συστημάτων και οργανικών παθήσεων. Ειδικά στη μελέτη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, η Μαγνητική Τομογραφία θεωρείται σήμερα η μέθοδος εκλογής, καθώς προσφέρει υψηλή ευαισθησία και ειδικότητα στην ανίχνευση, το χαρακτηρισμό και την παρακολούθηση μεγάλου αριθμού παθολογικών καταστάσεων. Παράλληλα, η συνεχής εξέλιξη του τεχνολογικού εξοπλισμού και η διαρκής ανακάλυψη νέων τεχνικών απεικόνισης διευρύνουν τα πεδία εφαρμογής της μεθόδου. Οι παρακάτω τεχνικές απεικόνισης αποτελούν τις πλέον πρόσφατες καινοτομίες της Μαγνητικής Τομογραφίας στη μελέτη του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος:

Απεικόνιση διάχυσης (DWI, Diffusion weighted imaging): Η βασική εφαρμογή της μεθόδου είναι στη διάκριση μεταξύ πρόσφατων και παλαιότερων ισχαιμικών αλλοιώσεων του εγκεφάλου. Επιπλέον, εφαρμόζεται στη μελέτη όγκων, αποστημάτων και κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων.

Μαγνητική τομογραφία αιμάτωσης (Perfusion weighted imaging): Με χρήση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού μέσου, η μέθοδος προσφέρει δυναμική μελέτη της αιμάτωσης των εγκεφαλικών λοβών, απεικονίζοντας τη βατότητα ή την απόφραξη των εγκεφαλικών αγγείων, με σκοπό την αληθή εκτίμηση της έκτασης της ισχαιμικής αλλοίωσης. Επίσης, εφαρμόζεται στη συμπληρωματική μελέτη ειδικών μορφών απομυελίνωσης (σκλήρυνσης κατά πλάκας).

Λειτουργική Μαγνητική τομογραφία (Functional MRI): Εφαρμόζεται στον προεγχειρητικό έλεγχο αλλοιώσεων του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος για τον καθορισμό των κέντρων λόγου και κινητικότητας. Επιπλέον, χρησιμοποιείται για την αναγνώριση του κυρίαρχου εγκεφαλικού ημισφαιρίου σε ασθενείς με νευροψυχιατρικές παθήσεις, καθώς και στον καθορισμό των προτύπων εγκεφαλικής αναδιοργάνωσης σε ασθενείς που έχουν υποστεί βαριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση (πλαστικότητα) ή εκτεταμένη ισχαιμική αλλοίωση.

Απεικόνιση του τανυστή της διάχυσης (DTI, Tactography): Αποτελεί σχετικά νέα μέθοδο μελέτης της μικροδομής και αρχιτεκτονικής του εγκεφάλου, που μπορεί να απεικονίσει της νευρικές δεσμίδες και τις συνδέσεις μεταξύ περιοχών του εγκεφάλου. Η μέθοδος εφαρμόζεται στον προεγχειρητικό έλεγχο νεοπλασμάτων του εγκεφάλου παρέχοντας δυνατότητες προγραμματισμού του χειρουργείου σε συνθήκες εικονικής πραγματικότητας, μεγαλύτερη χειρουργική ακρίβεια, μικρότερη χειρουργική τομή, ελαττωμένο χρόνο χειρουργείου και ελαχιστοποίηση των επιπλοκών.

Απεικόνιση με τεχνική φασματοσκοπίας (Spectroscopy): Η μέθοδος προσφέρει εκτίμηση της σύστασης και του μεταβολισμού των ιστών, και χρησιμοποιείται στη διαφορική διάγνωση ογκόμορφων βλαβών του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, όπως νεοπλασμάτων, φλεγμονωδών αλλοιώσεων και ειδικών μορφών απομυελινωτικής νόσου.

Πηγή