O Υπερηχογραφικός έλεγχος του νεογνικού ισχίου κατά Graf: συμβολή στην εξάλειψη του Συγγενούς Εξαρθρήματος του Ισχίου

Παναγιώτης Σαμέλης,
Χειρουργός Ορθοπεδικός,
ΓΝ Παίδων Αθηνών
"Π & Α Κυριακού"

1. Ορισμός:

Πρίν προχωρήσουμε στο κυρίως μέρος του παρόντος άρθρου θα πρέπει να δώσουμε τον ορισμό της πάθησης στην οποία αναφερόμαστε.

Ο όρος Συγγενές Εξάρθρημα του Ισχίου δεν περιγράφει επαρκώς το παθολογικό ισχίο του νεογνού. Και αυτό γιατί η απουσία του εξαρθρήματος του ισχίου δεν σημαίνει υγιές ισχίο. Ο όρος Συγγενές Εξάρθρημα περιγράφει μόνο τις ακραίες παθολογικές καταστάσεις του νεογνικού ισχίου, όπου η μηριαία κεφαλή αμέσως μετά τη γέννηση είναι εξαρθρωμένη ή εξαρθρώνεται με χειρισμούς του εξεταστή.

Τι συμβαίνει όμως με τις περιπτώσεις μη εξαρθρωμένου αλλά σαφώς παθολογικού ισχίου, το οποίο θα οδηγήσει με μαθηματική βεβαιότητα σε πρώιμη ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας στον νεαρό ενήλικα και θα τον υποχρεώσει σε ολική αντικατάσταση του ισχίου του (αρθροπλαστική);

Επομένως ο όρος Συγγενές Εξάρθρημα θα πρέπει να αναθεωρηθεί, ώστε να συμπεριλάβει και τις υποκλινικές αρχικά περιπτώσεις παθολογικού αλλά μη εξαρθρωμένου κατά τη γέννηση ισχίου, που αποτελούν το γνωστό μας δυσπλαστικόισχίο.

Εξάλλου, μπορεί η γέννηση σαν γεγονός και ιδιαίτερα οι τελευταίες εβδομάδες της κύησης να αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην παθολογική εξέλιξη μιας κοτύλης (1), κυρίως ως παράγοντες που ευθύνονται για τη δημιουργία συνθηκών έλλειψης χώρου στο προοδευτικά αυξανόμενο έμβρυο με τελική συνέπεια την άσκηση παθολογικών πιέσεων στα ισχία του, ωστόσο η εξελισσόμενη και μετά τη γέννηση μορφολογία της κοτύλης, καθώς επηρεάζεται από εξωγενείς μηχανικούς παράγοντες, επιβάλλει την υιοθέτηση άλλης ορολογίας και όχι του όρου «συγγενές» για την περιγραφή της νόσου.

Γι’ αυτό το λόγο η πάθηση του νεογνικού ισχίου αποδίδεται πιο σωστά από τον όρο «Αναπτυξιακή Νόσος του Ισχίου» (ΑΝΙ) ή Developmental Disease of the Hip (DDH) και έτσι θα αναφέρεται στη συνέχεια.

Έτσι, όταν μιλάμε για ΑΝΙ, αναφερόμαστε στην παθολογική ανάπτυξη του ισχίου, η οποία χρονικά μπορεί να εγκατασταθεί κατά την ενδομήτρια ζωή, την περιγεννητική και τη νεογνική περίοδο και εφ’ όσον δεν αντιμετωπιστεί, επιδεινώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια ανάπτυξης του ισχίου στην παιδική ηλικία.

2. Η φυσική ιστορία της μη θεραπευμένης Αναπτυξιακής Νόσου του Ισχίου:

Η φυσική ιστορία μιας καθυστερημένα διαγνωσμένης και θεραπευμένης αμφοτερόπλευρης ΑΝΙ και οι συνέπειες αυτής της καθυστέρησης παρουσιάζονται στις εικόνες 1-4.

Η ασθενής υπεβλήθη καθυστερημένα σε ανοικτή ανάταξη ισχίων άμφω σε ηλικία 5 ετών (εικόνα 1). Στην εικόνα 2 φαίνονται τα αναταγμένα αλλά σαφώς παθολογικά ισχία. Στην εικόνα 3 τα ισχία παρουσιάζουν εικόνα πρώιμης οστεοαρθρίτιδας ενώ στην εικόνα 4 η ασθενής πάσχει από βαριά οστεοαρθρίτιδα των ισχίων άμφω με άλγος ηρεμίας. Η πραγματοποίηση ολικών αντικαταστάσεων αμφότερων των ισχίων είναι μονόδρομος.

Εικόνα 1: 1982, ♀ 5 ετών, ανοικτή ανάταξη ισχίων άμφω

Εικόνα 2: 1988, 11 ετών, παθολογικά ισχία άμφω

Εικόνα 3: 1996, 19 ετών, πρώιμη οστεοαρθρίτιδα ισχίων άμφω

Εικόνα 4: 2010, 33 ετών, βαριά οστεοαρθρίτιδα ισχίων άμφω, άλγος ηρεμίας, προγραμματισμός για ολική αρθροπλαστική ισχίων

3. Αιτιολογία της Αναπτυξιακής Νόσου του Ισχίου:

Η αιτιολογια της ΑΝΙ είναι άγνωστη. Ωστόσο υπάρχουν παράγοντες που σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου, όπως το θετικό οικογενειακό ιστορικό, ισχιακή προβολή, πολύτοκος κύηση, θήλυ νεογνό, ολιγοϋδράμνιο.

Το παραδοσιακό φάσκιωμα (εικόνα 5) έχει επίσης ενοχοποιηθεί ως παράγοντας επιδείνωσης ενός αρχικά παθολογικού ισχίου ενώ θα μπορούσε να αποτελεί ακόμα και αίτιο εκτροπής από τη φυσιολογική ανάπτυξη ενός αρχικά φυσιολογικού νεογνικού ισχίου!

Εικόνα 5: το φάσκιωμα (swaddling) ως αίτιο παθολογικής ανάπτυξης του ισχίου

4. Η παθολογοανατομική εικόνα της Αναπτυξιακής Νόσου του Ισχίου:

Στην Αναπτυξιακή Νόσο πάσχουν και τα τρία συστατικά του ισχίου: κοτύλη – μηριαία κεφαλή – μηριαίος αυχένας.

Η κοτύλη είναι αβαθής, ο χόνδρος της οροφής της κοτύλης απωθείται εκτός της φυσιολογικής θέσης του, η μηριαία κεφαλή μπορεί να παρουσιάσει καθυστερημένη ανάπτυξη και επιπέδωση, ενώ διαταράσσεται προοδευτικά η ομαλή εφαρμογή της στην κοτύλη, ο αρθρικός θύλακος σε παραμελημένες περιπτώσεις εξαρθρωμένου ισχίου αποκτά κλεψυδροειδή μορφή εμποδίζοντας την ανάταξη της μηριαίας κεφαλής. Τέλος ο μηριαίος αυχένας παρουσιάζει αυξημένη πρόσθια στροφή (anteversion) και είναι υποπλαστικός

5. Πώς διαγιγνώσκεται η Αναπτυξιακή Νόσος του Ισχίου;

Η διάγνωση της ΑΝΙ παλαιότερα, αλλά δυστυχώς ακόμα σε μεγάλο βαθμό στη χώρα μας, στηριζόταν στην κλινική εξέταση και στον κλασσικό ακτινολογικό έλεγχο.

Παθολογικά ευρήματα κατά την κλινική εξέταση αποτελούν η ανισοσκελία, η ασυμμετρία των δερματικών πτυχών του μηρού, η ασυμμετρία κατά την απαγωγή του ισχίου και τέλος οι παθολογικές δοκιμασίες πρόκλησης ή ανάταξης εξαρθρήματος, τα γνωστά σημεία Barlow και Ortolani (εικόνα 6).

Ήδη φαίνεται η αδυναμία της κλινικής εξέτασης από το γεγονός ότι στηρίζεται στη σύγκριση του πάσχοντος με ένα φυσιολογικό ετερόπλευρο ισχίο. Σε περίπτωση όμως αμφοτερόπλευρου εξαρθρήματος τα εξεταζόμενα άκρα δεν παρουσιάζουν διαφορά και συνεπώς τα αμφοτερόπλευρα παθολογικά ισχία μπορεί να μην διαγνωστούν!

Οι δοκιμασίες Barlow και Ortolani, ενώ όταν υπάρχουν βάζουν σαφώς τη διάγνωση ενός βαρέος πάσχοντος ισχίου, ωστόσο παύουν να εκλύονται εντός ολίγων εβδομάδων από τη γέννηση, λόγω ανάπτυξης ρικνώσεων των μαλακών μορίων και του αρθρικού θυλάκου, παρεμβολής του τένοντα του λαγονοψοΐτη κλπ. Αυτό έχει σαν συνέπεια να χάνονται οι υποκλινικές περιπτώσεις παθολογικών ισχίων, οι οποίες είναι και οι πιο συχνές.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι ένα ισχίο που παρουσιάζει φυσιολογική κινητικότητα και σταθερότητα μπορεί να πάσχειαπό ΑΝΙ, δηλαδή μπορεί, εφόσον δεν θεραπευτεί, να οδηγήσει στην ανάπτυξη πρώιμης οστεοαρθρίτιδας στην ενήλικο ζωή.

Εικόνα 6: οι κλινικές δοκιμασίες Barlow (πρόκληση εξαρθρήματος) και Ortolani (ανάταξη εξαρθρήματος) για τη διάγνωση της αναπτυξιακής νόσου του ισχίου

Επομένως η κλινική εξέταση μπορεί να διαγνώσει με σχετική ασφάλεια μόνο τις ακραία παθολογικές περιπτώσεις ΑΝΙ.

Ο ακτινολογικός έλεγχος των ισχίων είναι αποτελεσματικός και αξιόπιστος όταν εμφανιστεί ο πυρήνας οστέωσης της μηριαίας κεφαλής, κάτι που συνήθως γίνεται τον 4ο μήνα μετά τη γέννηση. Τότε μπορούν να γίνουν λεπτομερείς ακτινολογικές μετρήσεις, και επομένως τότε θα αρχίσει και η οποιαδήποτε θεραπεία (εικόνα 7).

Εικόνα 7: ο ακτινολογικός έλεγχος για τη διάγνωση της ΑΝΙ

Επομένως για τηνπαραδοσιακή μέθοδο διάγνωσης – άρα και θεραπείας – της ΑΝΙ ισχύουν τα εξής:

1. Ένα ισχίο που εξαρθρώνεται κατά τη γέννηση θα διαγνωστεί και θα θεραπευτεί.
2. Εάν δεν εξαρθρώνεται και υπάρχουν κάποια παθολογικά ευρήματα, θα παρακολουθηθεί – και ακτινολογικά! – μέχρι η οστική του ηλικία να επιτρέψει ακριβείς ακτινολογικές μετρήσεις, κάτι που θα γίνει περίπου τον 4ο μήνα, με την εμφάνιση του πυρήνα οστέωσης της μηριαίας κεφαλής. Δηλαδή η θεραπεία ενός σταθερού αλλά παθολογικού ισχίου θα αρχίσει το νωρίτερο τον 4ο μήνα, γιατί τότε θα έχει επιβεβαιωθεί η διάγνωση.
3. Εάν τέλος έχουμε ένα σταθερό αλλά παθολογικό ισχίο, χωρίς άλλα παθολογικά ευρήματα ή θετικό οικογενειακό ιστορικό, αυτό το ισχίο το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα διαγνωστεί ποτέ, μέχρι να αναπτύξει πρώιμη οστεοαρθρίτιδα του ισχίου κατά τη νεαρή ενήλικο ζωή.

Η παραδοσιακή κλινική εξέταση και ο ακτινολογικός έλεγχος ουσιαστικά διαγιγνώσκουν και οδηγούν σε θεραπεία μικρό αριθμό του συνόλου των πασχόντων ισχίων, δηλαδή μόνο όσα είτε είναι ήδη εξαρθρωμένα είτε εξαρθρώνονται κατά τη γέννηση ή διαπιστώνονται κατά τύχη λόγω αυξημένης προσοχής ή και ανασφάλειας του θεράποντος ιατρού.

Ως προς το χρόνο έναρξης της θεραπείας, εάν εξαιρεθούν τα εξ’ αρχής εξαρθρωμένα ή εξαρθρώσιμα ισχία, στα οποία η θεραπεία θα αρχίσει έγκαιρα, τα υπόλοιπα (σταθερά αλλά δυσπλαστικά ισχία), εφόσον διαγνωστούν, ξεκινούν την θεραπεία συνήθως μετά τον 4ο μήνα. Μήπως όμως έτσι χάνεται πολύτιμος χρόνος για τη θεραπεία;

Τέλος, η έκθεση του βρέφους σε ιοντίζουσα ακτινοβολία κατά τη διάγνωση και κατά την παρακολούθηση της θεραπείας αποτελεί πρόσθετο αρνητικό στοιχείο της παραδοσιακής μεθόδου διάγνωσης.

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος του νεογνικού ισχίου ανατρέπει εντελώς τα παραπάνω, τόσο ως προς την πρωιμότητα της διάγνωσης άρα και έναρξης θεραπείας, όσο και ως προς το ότι αποκαλύπτει όλο το φάσμα των παθολογικών ισχίων και όχι μόνο των ακραίων παθολογικών που διαπιστώνει άμεσα η κλινική εξέταση ή τυχαία ο όψιμος ακτινολογικός έλεγχος. Επιπρόσθετα ο υπερηχογραφικός έλεγχος δεν έχει τον κίνδυνο της ιοντίζουσας ακτινοβολίας.

Εικόνα 8: Ο καθηγητής R. Graf (αριστερά), 2012, αναμνηστική φωτογραφία, σεμινάριο για την υπερηχογραφική εξέταση του νεογνικού ισχίου

6. Ιστορική αναδρομή της εξέτασης του νεογνικού ισχίου με υπερήχους κατά Graf(Sonographie der Säuglingshüfte):

Ποιο τμήμα του νεογνικού ισχίου αποτελείται από υαλοειδή χόνδρο;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία στηρίζεται η υπερηχογραφική εξέταση του νεογνικού ισχίου.

Εικόνα 9: τα τμήματα του νεογνικού ισχίου που αποτελούνται από υαλοειδή χόνδρο, και επομένως μπορούν να μελετηθούν υπερηχογραφικά.

Ο καθηγητής Reinhard Graf (εικόνα 8), Χειρουργός Ορθοπεδικός στο Νοσοκομείο Stolzalpe της Αυστρίας, στις αρχές της 10ετίας του ’80 άρχισε να πειραματίζεται με τον υπέρηχο στα ισχία της νεογέννητης κόρης του. Αυτή η αρχική περιέργεια, βασιζόμενη στη γνώση ότι το κεντρικό άκρο του νεογνικού μηριαίου οστού (μηριαία κεφαλή, αυχένας, μεγάλος τροχαντήρας) καθώς και μέρος της οροφής της κοτύλης αποτελούνται από υαλοειδή χόνδρο, ο οποίος ως μαλακός ιστός (εικόνα 9), μπορεί να διαπεραστεί από υπερήχους και να δώσει αντανακλάσεις, οδήγησε, μετά από επίπονη μελέτη, σε αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ωςυπερηχογράφημα του νεογνικού ισχίου κατά Graf (2).

7. Παθοφυσιολογία της Αναπτυξιακής Νόσου του Ισχίου:

Η εύπλαστη νεογνική κοτύλη αποτελείται από οστέινη και χόνδρινη οροφή. Το εάν η προοδευτική 2ογενής οστεοποίηση της χόνδρινηςοροφής θα αναπτυχθεί προς φυσιολογική ή παθολογική κατεύθυνση, θα καθοριστεί από εξωγενείς μηχανικούς παράγοντες, οι οποίοι δρουν από το τέλος της ενδομήτριας ζωής, την περιγεννητική περίοδο και την νεογνική και βρεφική περίοδο.

Έχει διαπιστωθεί ότι περίπου μέχρι την 6η εβδομάδα μετά τη γέννηση η κοτύλη ακολουθεί μια ταχεία γραμμική φυσιολογική πορεία ωρίμανσης (Reifungskurve). Μετά την 6η εβδομάδα ο ρυθμός εξέλιξης της μορφολογίας της κοτύλης επιβραδύνεται (3).

Επομένως η 6η εβδομάδα αποτελεί την ιδανική στιγμή για τη διάγνωση και την έναρξη θεραπείας ενός παθολογικά αναπτυσσόμενου ισχίου.

8. Μέχρι ποια ηλικία είναι αξιόπιστος ο υπερηχογραφικός έλεγχος του ισχίου;

Η υπερηχογραφική εξέταση του ισχίου είναι αξιόπιστη για τη διάγνωση παθολογίας του ισχίου όσο χρονικό διάστημα η εξεταζόμενη περιοχή έχει χόνδρινη υφή, ώστε να διαπερνάται από τους υπερήχους.

Όταν εμφανιστεί ο πυρήνας οστέωσης της κεφαλής και η υπερηχογραφική σκιά του καλύπτει τον τριακτινωτό χόνδρο, τότε δεν είναι πλεον εφικτή η πραγματοποίηση των μετρήσεων κατά Graf και η κατάταξη του ισχίου στους τύπους I-IV. Ο πυρήνας οστέωσης της μηριαίας κεφαλής εμφανίζεται συνήθως τον 4ο μήνα της ζωής. Μετά την ηλικία αυτή συνήθως δεν έχει νόημα η υπερηχογραφική εξέταση του ισχίου.

9. Τεχνική της υπερηχογραφικής εξέτασης του νεογνικού ισχίου

Προσπάθεια του καθηγητή Graf είναι η υπερηχογραφική εξέταση του νεογνικού ισχίου να εκτελείται υπό όσο το δυνατό πρότυπες συνθήκες, πράγμα που αυξάνει την αξιοπιστία και την επαναληψιμότητα της εξέτασης.

Εικόνα 10: ειδική «κούνια» για την τοποθέτηση του εξεταζόμενου νεογνού

Το νεογνό τοποθετείται σε πλάγια θέση (εικόνα 10), διαδοχικά για κάθε ισχίο. Καλό είναι να χρησιμοποιείται η ειδική «κούνια», μέσα στην οποία θα τοποθετηθεί το νεογνό. Η κούνια αυτή διαθέτει βραχίονα, πάνω στον οποίο σταθεροποιείται η ειδική κεφαλή του υπερήχου. Η κεφαλή του υπερήχου φέρεται πάντα κάθετα πάνω στο ισχίο του νεογνού.

Προσοχή: εάν δεν ληφθεί η σωστή τομή (υπερηχογραφική εικόνα) δεν είναι δυνατή η μελέτη του ισχίου κατά Graf. Για να καταλάβουμε την αντιστοιχία ας αναλογιστούμε εάν θα ήταν δυνατό να μετρήσουμε τη γωνία Cobb μιας σκολιωτικής σπονδυλικής στήλης, εάν δεν έχουμε κατά μέτωπο ακτινογραφία σπονδυλικής στήλης, αλλά πχ λοξή!

Ο ειδικός εξοπλισμός βεβαίως δεν αρκεί. Απαιτείται επίμονη εξάσκηση στη λήψη της σωστής υπερηχογραφικής εικόνας. Για έναν έμπειρο εξεταστή η διαδικασία δεν διαρκεί πάνω από 20-30 sec ανά ισχίο.

10. Η υπερηχογραφική εικόνα του νεογνικού ισχίου:

Εφόσον εκτελεστεί σωστά, η υπερηχογραφική εικόνα του ισχίου που θα πάρουμε θα είναι περίπου όπως αυτή που βλέπουμε στην εικόνα 11.

Εφ’ όσον ληφθεί στο σωστό επίπεδο (Standard Plane κατά Graf) ουσιαστικά αποτελεί το αντίστοιχο μιας κατά μέτωπο ακτινογραφίας του νεογνικού ισχίου, με το επιπρόσθετο πλεονέκτημα των υπερήχων, δηλαδή την απεικόνιση μαλακών μορίων.

Εικόνα 11: η υπερηχογραφική εικόνα του νεογνικού ισχίου

Η επεξήγηση των ανατομικών στοιχείων που βλέπουμε στην εικόνα 11 αποτυπώνεται στην εικόνα 12.

Η διαπίστωση των ανατομικών στοιχείων καθώς και η εφαρμογή κριτηρίων που πιστοποιούν ότι έχουμε πάρει τη σωστή υπερηχογραφική τομή είναι απαραίτητη πριν προχωρήσουμε στις μετρήσεις κατά Graf.

Είναι αξιοθαύμαστη η αυστηρότητα με την οποία ο καθηγητής Graf επιμένει στο πρώτο αυτό βήμα της εξέτασης, έχοντας καθορίσει δυο λίστες κριτηρίων που πρέπει και οι δύο να εκπληρωθούν, προκειμένου η υπερηχογραφική εικόνα να είναι κατάλληλη για την πραγματοποίηση μετρήσεων. Πρόκειται για την ανατομική λίστα(anatomic checklist) και τη λίστα χρησιμότητας (useability checklist)της υπερηχογραφικής εικόνας.

Εικόνα 12: η ανατομική επεξήγηση του υπερηχογραφήματος του νεογνικού ισχίου

Η ανατομική λίστα: αναζητάμε τα ακόλουθα ανατομικά στοιχεία του ισχίου:

1. chondroosseous border (Όριο χόνδρου – οστού του άνω πέρατος του μηριαίου)
2. Femoral head (Μηριαία κεφαλή)
3. Synovial fold (Υμενική πτυχή)
4. Joint capsule (Αρθρικός θύλακος)
5. Labrum (επιχείλιος χόνδρος της κοτύλης)
6. Hyaline cartilage roof (χόνδρινη οροφή κοτύλης)
7. Bony roof (οστέινη οροφή κοτύλης)
8. Bony rim (concavity – convexity, Σημείο καμπής, όριο οστέινης οροφής της κοτύλης)

Η λίστα χρησιμότητας της εξέτασης περιγράφει 3 σημεία, τα οποία εάν διαπιστώσουμε στην υπερηχογραφική τομή, ξέρουμε ότι αυτή απεικονίζει το σωστό επίπεδο της κοτύλης, το οποίο ενδείκνυται για την πραγματοποίηση μετρήσεων κατά Graf (standard plane- ένα επίπεδο ορίζεται από 3 σημεία). Τα σημεία αυτά είναι:

1. Lower limb: Κατώτερο σκέλος του λαγόνιου οστού, το οποίο συμμετέχει στον τριακτινωτό χόνδρο.
2. Plane: πτέρυγα λαγονίου, πρέπει να είναι κάθετη προς την δέσμη των υπερήχων.
3. Labrum: επιχείλιος χόνδρος

Εάν η εικόνα δεν ικανοποιεί και τις δυο λίστες κριτηρίων, τότε είναι άχρηστη και η εξέταση δεν έχει πραγματοποιηθεί σωστά, (με μία μόνο εξαίρεση: την παρουσία εξαρθρήματος, όπου στην ανατομική λίστα «λείπει»! η μηριαία κεφαλή).

11. Η πλαστικότητα του εξελισσόμενου νεογνικού ισχίου

Βάσει της υπερηχογραφικής εικόνας το ισχίο θα ταξινομηθεί προσωρινά σε τέσσερις τύπους, όπως φαίνεται στην εικόνα 13. Η εικόνα 13 απεικονίζει ουσιαστικά την πλαστικότητα του εξελισσόμενου νεογνικού ισχίου.

Εικόνα 13: προσωρινή ταξινόμηση του ισχίου κατά Graf, βάσει υπερηχογραφικών χαρακτηριστικών.

Και εδώ φαίνεται για άλλη μια φορά το μεγαλείο της υπερηχογραφικής εξέτασης στην κατανόηση της εξέλιξης του νεογνικού ισχίου: Κάθε νεογνό έχει κατά τη γέννησή του κοτύλη με μία από τις μορφολογίες I – IV. Ο τύπος Ι είναι η φυσιολογική κοτύλη. Εφόσον το νεογνό γεννηθεί με παθολογική κοτύλη (τύποι II, III, IV), η κοτύλη αυτή θα πρέπει (αυτόματα ή με θεραπευτικά μέσα) να εξελιχθεί προς την κατεύθυνση της φυσιολογικής κοτύλης, δηλαδή να γίνει τύπου Ι.

12. Η μέτρηση των γωνιών της κοτύλης – υπερηχογραφικοί τύποι της νεογνικής κοτύλης:

Το δεύτερο βήμα της εξέτασης είναι η μέτρηση των γωνιών της κοτύλης α και β κατά Graf. Οι γωνίες αυτές σχηματίζονται μεταξύ των γραμμών που σχεδιάζουμε πάνω στην υπερηχογραφική εικόνα (εικόνα 14).

Εικόνα 14: σχεδιασμός των γωνιών α και β κατά Graf

Οι γραμμές αυτές είναι:

1. η βασική γραμμή (base line): παράλληλα με την υπερηχογραφική σκιά του λαγόνιου οστού.
2. η γραμμή της οστέινης οροφής της κοτύλης (acetabular roof line): ξεκινά από το κάτω σκέλος του λαγόνιου οστού και εφάπτεται στην οστέινη οροφή της κοτύλης.
3. η γραμμή της χόνδρινης οροφής της κοτύλης (cartilage roof line): συνδέει το bony rim με το κέντρο του επιχείλιου χόνδρου.

Η γωνία α σχηματίζεται μεταξύ της base line και της acetabular roof line και αντιπροσωπεύει την οστέινη οροφή της κοτύλης. Η γωνία β σχηματίζεται μεταξύ της base line και της cartilage roof line και αντιπροσωπεύει την χόνδρινη οροφή.

O Graf, βάσει των γωνιών αυτών ταξινομεί τη νεογνική κοτύλη σε τέσσερις βασικούς τύπους, με διάφορες υποπεριπτώσεις (πίνακας 1).

Συνοπτικά οι τιμές των γωνιών α και β και η κατάταξη των τύπων ισχίου φαίνονται στο υπερηχόμετρο (sonometer), (εικόνα 15).

Εικόνα 15: υπερηχόμετρο (sonometer) κατά Graf

Πίνακας 1: υπερηχογραφικοί τύποι ισχίου κατά Graf

	γωνία α	γωνία β	Περιγραφή του ισχίου
Ι	>60º	<55 p="">	ώριμο ισχίο
ΙΙa	50º -60º	55º -77º	φυσιολογικά ανώριμο ισχίο (<3 p="">
IΙb	50º -60º	55º -77º	καθυστερημένα ώριμο (>3 μηνών)
IΙc	43º -49º	<77 p="">	σοβαρή δυσπλασία
D	43º -49º	>77º	ασταθές ΙΙc ισχίο, μη επικεντρωμένο
III	<43 p="">	>77º ή μη μετρήσιμη	εξαρθρωμένο
IV	μη μετρήσιμη	μη μετρήσιμη	εξαρθρωμένο

Το φυσιολογικό ισχίο, δηλαδή το ισχίο τύπου Ι είναι το ισχίο στο οποίο η γωνία α είναι ≥60º.

Κάθε μικρότερη τιμή γωνίας α είναι παθολογική. Μικρότερη γωνία α, μέχρι κάποιου βαθμού (50º) μπορεί να μην θεωρηθεί παθολογική, εφόσον το νεογνό είναι μικρότερο των 3 μηνών (φυσιολογικά ανώριμο ισχίο). Μετά την ηλικία αυτή όμως θεωρείται παθολογική.

13. Η Θεραπεία της Αναπτυξιακής Νόσου του Ισχίου

Η θεραπεία της ΑΝΙ βασιζόμενη στην υπερηχογραφική εξέταση κατά Graf αποτελείται από 3 βήματα: ανάταξη (reduction), συγκράτηση (retention) και ωρίμανση (maturation) της κοτύλης, όπως αναγράφεται συνοπτικά στον πίνακα 2.

Πίνακας 2: η αντιμετώπιση της ΑΝΙ βασιζόμενη στο υπέρηχο του νεογνικού ισχίου κατά Graf

	Τύπος ισχίου	αντιμετώπιση
ανάταξη  (reduction)	III, IV, D	Χειρισμοί Έλξη Bryant
Συγκράτηση (retention)	Τα παραπάνω +IIc unstable	Hip Spica
2ο γενής ωρίμανση (maturation)  της κοτύλης	Τα παραπάνω +IIc, IIb, IIa-	Maturation device(Pavlik, Tuebingen etc)

Η πιο κατάλληλη μέθοδος αντιμετώπισης είναι ο οσφυομηροκνημικός κηδεμόνας (hip spica, εικόνα 16).

Εικόνα 16: η εφαρμογή οσφυοϊσχιομηροκνημικού κηδεμόνα (hip spica)

14. Πότε σταματά η θεραπευτική παρέμβαση σε πάσχοντα ισχία;

Όταν η γωνία α γίνει ≥60º, δηλαδή το ισχίο μετατραπεί σε ισχίο τύπου Ι κατά Graf.

Εάν η θεραπεία δεν άρχισε έγκαιρα, και έχει εμφανιστεί ο πυρήνας οστέωσης της μηριαίας κεφαλής, η παρακολούθηση θα βασιστεί αναγκαστικά σε απλές ακτινογραφίες της λεκάνης, όπου αντί για τη γωνία α θα χρησιμοποιήσουμε τη συμπληρωματική της γωνία, που αποτελεί τον λεγόμενο κοτυλιαίο δείκτη (acetabular index, εικόνα 7).

Ωστόσο δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε ακόμα και επί φυσιολογικού κατά Graf ισχίου, καθ’ ότι αυτό μπορεί να επιδεινωθεί, εφόσον ασκηθούν στο ισχίο παθολογικές δυνάμεις, ιδιαίτερα όσο μικρότερο ηλικιακά είναι το βρέφος (1). Τα ισχία του βρέφους πρέπει να βρίσκονται στη θέση αναπαύσεως (ελαφρά απαγωγή, κάμψη, Salter’s human position) κατά τη μεταφορά του ή κατά τη διάρκεια του ύπνου, όπως φαίνεται στην εικόνα 17.

Εικόνα 17: η σωστή θέση μεταφοράς του βρέφους

15. Αξιολόγηση του υπερηχογραφήματος του νεογνικού ισχίου κατά Graf:

Για ποιο λόγο η Αναπτυξιακή Νόσος του Ισχίου (DDH) έχει τόση σημασία ώστε η πρώιμη διάγνωσή της με υπέρηχο να καθίσταται επιτακτική;

Οι λόγοι είναι πολλαπλοί:

Σημαντικότατη είναι η αποφυγή μιας σοβαρής αναπηρίας για τον πάσχοντα, ο οποίος, εφόσον δεν διαπιστωθεί η νόσος, θα πρέπει να υποβληθεί σε ολική αντικατάσταση του ισχίου του σε σχετικά νεαρή ηλικία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον εργασιακό και κοινωνικό βίο του.

Ακόμα πιο σημαντικό όμως για τα οικονομικά του συστήματος υγείας είναι το γεγονός ότι η ΑΝΙ αποτελεί μια από τις συχνότερες παθήσεις του νεογνού (4). Υπολογίζεται ότι η συχνότητά της στις κεντροευρωπαϊκές χώρες ανέρχεται στο 2,5% των γεννήσεων.

Εξάλλου η συχνότητα των ολικών αντικαταστάσεων (αρθροπλαστικών) του ισχίου που οφείλεται σε ΑΝΙ ανέρχεται σε 9-10% του συνόλου (5,6).

Επομένως η ΑΝΙ αποτελεί μια αρκετά συχνή πάθηση. Για να έχουμε μια συγκριτική εικόνα, ας λάβουμε υπόψιν ότι 2-3% είναι και η συχνότητα της Εφηβικής Ιδιοπαθούς Σκολίωσης. Η ΑΝΙ δηλαδή δεν είναι κάποια σπάνια πάθηση και δεν πρέπει να υποεκτιμάται.

Η παραδοσιακή κλινική εξέταση δεν είναι αξιόπιστη και αυτό έχει φανεί από διάφορες μελέτες (7). Χαρακτηριστική είναι η μελέτη των Akman και συν., στην οποία διαπιστώθηκε ότι μετά τον έλεγχο κλινικά και υπερηχογραφικά των ισχίων 403 νεογνών, μόνο 1 είχε παθολογική κλινική εξέταση, ενώ 14 είχαν παθολογική υπερηχογραφική εικόνα. Δηλαδή, με βάση την παραδοσιακή εξέταση θα υποβαλλόταν σε κάποια θεραπεία μόνο 1 παιδί, ενώ με βάση τον υπέρηχο του ισχίου θεραπεύτηκαν 14 παιδιά (8).

Η άποψη ότι βάσει του υπερήχου θα οδηγηθούμε σε υπερθεραπεία (overtreatment) δεν ευσταθεί (9). Ο υπερηχογραφικός έλεγχος του ισχίου οδήγησε σε πληρέστερη κατανόηση του παθολογικά εξελισσόμενου ισχίου. Διακρίνοντας το πλήρες φάσμα της παθολογίας, εννοείται ότι αναγνωρίστηκαν περισσότερες παθολογικές καταστάσεις, οι οποίες επιδέχονται κάποια θεραπεία. Έτσι μολονότι περισσότερα, ωστόσο θεραπεύονται τα πραγματικά πάσχοντα ισχία βάσει αξιόπιστων κριτηρίων. Παράλληλα μειώνεται ο αριθμός των πιθανώς φυσιολογικών ισχίων, τα οποία η υποκειμενική κλινική εξέταση και η πιθανή ανασφάλεια του εξεταστή θα οδηγήσει σε πραγματική υπερθεραπεία. Αντιθέτως, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι η παλαιά μέθοδος (κλινική εξέταση και ακτινολογικός έλεγχος) οδηγούν σε υποθεραπεία, μια και οδηγούν σε απώλεια διαγνώσεως και/ή καθυστέρηση έναρξης θεραπείας.

Και επειδή τα πάντα καταλήγουν να ερμηνεύονται με οικονομικούς όρους, έχει διατυπωθεί η άποψη, αν και δεν έχει ακόμα αποδειχθεί, ότι η υποχρεωτική διενέργεια του υπερηχογραφικού ελέγχου του ισχίου έως την 6η εβδομάδα δεν επιβαρύνει το συνολικό κόστος του συστήματος υγείας (4).

Άλλοι συγγραφείς θεωρούν την απόφαση περισσότερο πολιτική και λιγότερο οικονομική (10). Δηλαδή το κόστος της διάγνωσης δεν πρέπει να βαίνει εις βάρος της ποιότητας των υπηρεσιών ενός συστήματος υγείας.

Βεβαίως, η πραγματική αξία του υπερηχογραφικού ελέγχου του νεογνικού ισχίου θα αποδειχθεί εάν διαπιστωθεί μελλοντικά ότι το ποσοστό των ολικών αρθροπλαστικών του ισχίου που πραγματοποιούνται σε ισχία πάσχοντα από ΑΝΙ παρουσιάσει πραγματική μείωση ως ποσοστό του συνόλου των ολικών αρθροπλαστικών. Οι στατιστικές αυτές θα είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν μετά από 10-20 χρόνια, δεδομένου ότι η υπερηχογραφική εξέταση του ισχίου άρχισε τη 10ετία του 1980 και επισημοποιήθηκε ουσιαστικά τη 10ετία του 1990. Επομένως αδιάβλητες στατιστικές για τη χρησιμότητα του υπερηχογραφικού ελέγχου του νεογνικού ισχίου θα έχουμε όταν «μεγαλώσουν» ηλικιακά τα πρώτα μωρά που εξετάστηκαν τη 10ετία του 1980-90.

Ωστόσο υπάρχουν πολλά στοιχεία που υποστηρίζουν τον υπερηχογραφικό έλεγχο του νεογνικού ισχίου.

Η υποχρεωτική εφαρμογή του υπερηχογραφικού ελέγχου του νεογνικού ισχίου έχει οδηγήσει σε ραγδαία μείωση του αριθμού των ανοικτών (χειρουργικών) ανατάξεων των παθολογικών ισχίων στις χώρες που εφαρμόστηκε, συγκριτικά με τον αριθμό των ανοικτών ανατάξεων που πραγματοποιήθηκαν σε χώρες όπου ο υπερηχογραφικός έλεγχος του ισχίου δεν είναι υποχρεωτικός και στις οποίες η ανίχνευση της ΑΝΙ βασίζεται στην παραδοσιακή κλινική εξέταση και τον κλασσικό ακτινολογικό έλεγχο.

Έτσι στις κεντροευρωπαϊκές χώρες όπως Αυστρία, Γερμανία, Τσεχία, όπου ο υπερηχογραφικός έλεγχος του ισχίου είναι υποχρεωτικός, η συχνότητα των ανοικτών ανατάξεων του ισχίου ανέρχεται περίπου στις 1-2 ανά 10.000 γεννήσεις, ενώ σε χώρες όπως Μ. Βρετανία, Νορβηγία, η συχνότητα των χειρουργικών επεμβάσεων σε παθολογικά ισχία είναι 10πλάσια, δηλαδή περιπου 10 ανά 10.000  γεννήσεις (11, 12, 13, 14).

16. Συμπέρασμα:

Ο υπερηχογραφικός έλεγχος του νεογνικού ισχίου αποτελεί ένα όχι μόνο χρήσιμο, αλλά και απαραίτητο εργαλείο για την ολοκληρωμένη παρακολούθηση του εξελισσόμενου ισχίου, ακριβώς στην κρίσιμη περίοδο που αυτό παίρνει την τελική του διαμόρφωση.

Ακόμα και σήμερα, δεν έχει περάσει στις βασικές γνώσεις του ορθοπεδικού η πραγματικά ρευστή κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ισχίο τις πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννηση. Η θέσπιση της υπερηχογραφικής εξέτασης του νεογνικού ισχίου ως υποχρεωτικής, όπως συμβαίνει σε κεντροευρωπαϊκές χώρες, μάλλον θα αποτελέσει μονόδρομο και για τη χώρα μας, ιδιαίτερα όταν η γνώση του αναπτυσσόμενου ισχίου εδραιωθεί στην επιστημονική και ιδιαίτερα την ορθοπεδική κοινότητα.
Πηγή

Read More

Εξόγκωμα στο στήθος (κύστη, ινοκυστική μαστοπάθεια, ινοαδένωμα).

Τα περισσότερα εξογκώματα των μαστών δεν είναι καρκινικά, αλλά μερικά είναι, οπότε είναι πολύ σημαντικό να τα εξετάζετε. Ένα εξόγκωμα μπορεί να είναι κύστη, ινοκυστική μαστοπάθεια (χρόνια κυστική μαστίτιδα), ινοαδένωμα ή κάτι άλλο. Το 75% των εξογκωμάτων του στήθους δεν είναι καρκινικά. Η αντιμετώπιση είναι ανάλογα με το είδος των εξογκωμάτων που βρέθηκαν στο στήθος σας.

Σημεία και συμπτώματα

•  Αλλαγή στον ιστό του στήθους που το κάνει να ξεχωρίζει από το υπόλοιπο.
•  Ένα ή περισσότερα εξογκώματα σ’ ένα μαστό που μπορεί να πονάνε ή όχι.
•  Μερικές φορές εισολκή της θηλής, ένα βαθούλωμα στο δέρμα, ή μία πρασινωπή ή ωχροκίτρινη έκκριση από τη θηλή σας.

Κύστη στο στήθος. Ένα εξόγκωμα στο μαστό που συμβαίνει στο τέλος του κύκλου σας είναι συνήθως μία ακίνδυνη κύστη. Μετά την εμμηνόρροια, αυτό το είδος εξογκώματος συνήθως εξαφανίζεται.

Μία κύστη στο μαστό είναι συνήθως ένας σάκος γεμάτος υγρό, που τείνει να μεγαλώνει κατά το τέλος του κύκλου σας, όταν το σώμα σας κάνει κατακράτηση περισσότερων υγρών. Μερικές κύστεις είναι μικροσκοπικές, αλλά άλλες μπορεί να είναι σαν αβγό. Αν πιεστεί η κύστη, μπορεί να αλλάζει ελαφρώς σχήμα. Οι περισσότερες μπορεί να κινηθούν κάτω από το δέρμα.

Η αιτία των κύστεων μπορεί να είναι απόφραξη ή διαστολή των πόρων στον υποκείμενο ιστό των μαστών. Είναι πολύ πιο πιθανό να αναπτύξετε κύστεις μετά τα 40, αρκετά χρόνια πριν την εμμηνόπαυση. Επειδή οι κύστεις συνήθως εξαφανίζονται μετά την εμμηνόπαυση, οι αλλαγές στις ορμόνες των ωοθηκών μπορεί να προκαλούν τις αλλαγές στο μέγεθος τους.

Ινοκυστική μαστοπάθεια στο στήθος. Η ινοκυστική μαστοπάθεια είναι πιο συνηθισμένη στις γυναίκες από 20 έως 40 ετών. Αυτή η πάθηση ονομάζεται επίσης ινοκυστική διαταραχή, χρόνια κυστική μαστίτιδα ή καλοήθης νόσος των μαστών.

Φυσιολογικό στήθος και ινοκυστική μαστοπάθεια

Σε αυτή την πάθηση η ανάπτυξη του ινώδους συνδετικού ιστού και ο πολλαπλασιασμός των πόρων, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη κύστεων, προκαλεί τη διόγκωση του αδενικού ιστού των μαστών. Ο διογκωμένος ιστός είναι συνήθως πιο εμφανής στο επάνω και εξωτερικό μέρος των μαστών. Αυτή η πάθηση σχετίζεται επίσης με αλλαγές στα επίπεδα ορμονών κατά την περίοδο του κύκλου και μπορεί να είναι επίπονη.

Ινοαδένωμα στο στήθος. Τα εξογκώματα των μαστών που δεν είναι ούτε κύστεις ούτε καρκίνος είναι συνήθως ινοαδενώματα.

Αυτοί οι μη καρκινικοί (καλοήθεις) όγκοι αναπτύσσονται συνήθως σε γυναίκες στο πρώτο μισό των χρόνων κυοφορίας τους. Ένα ινοαδένωμα έχει σφιχτή, λεία, ελαστική αίσθηση και έχει ευδιάκριτο σχήμα. Μπορεί να κινηθεί κάτω από το δέρμα. Αναπτύσσεται, όταν μεγαλώνει ο συνδετικός ιστός μέσα στους αδένες ή στα λόβια των μαστών.

Άλλα είδη. Άλλα είδη εξογκωμάτων των μαστών είναι αυτά που προκαλούνται από μια μόλυνση ή κάποιο τραυματισμό (αιμάτωμα). Ένα εξόγκωμα που προκαλείται από όγκο λιπώδους ιστού ονομάζεται λίπωμα. Επίσης εξόγκωμα μπορεί να δημιουργηθεί από ενδοπορώδες θήλωμα, ιδιαίτερα αν φράζει κάποιο πόρο δημιουργώντας κύστη. Καμία από αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι καρκινική (κακοήθης).

Διάγνωση

Το κύριο μέλημα του γιατρού σας θα είναι να βεβαιωθεί ότι τα εξογκώματα στο στήθος σας δεν είναι καρκινικά. Αν έχετε μόνο ένα εξόγκωμα που μοιάζει με κύστη, ο γιατρός σας μπορεί να προσπαθήσει να τραβήξει (αναρροφήσει) υγρό από αυτό χρησιμοποιώντας μία λεπτή βελόνα. Αν μπορεί να γίνει αναρρόφηση του υγρού, το εξόγκωμα μπορεί να εξαφανιστεί, κάτι που δείχνει ότι ήταν κύστη.

Το υγρό που περιέχουν οι κύστεις είναι ωχροκίτρινο ή κίτρινο και ίσως να μη χρειάζεται καν να αναλυθεί. Αν το υγρό εμφανίζεται κοκκινωπό ή μη φυσιολογικό ή αν το εξόγκωμα δεν εξαφανιστεί μετά την αναρρόφηση του, τότε ο γιατρός σας μπορεί να στείλει το υγρό σε ένα εργαστήριο για να εξεταστεί για ενδείξεις καρκίνου. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει επιπλέον εξετάσεις με υπέρηχο και μαστογραφία.

Μπορεί επίσης στην αρχική εκτίμηση του εξογκώματος να χρησιμοποιηθεί και υπέρηχος. Όταν γίνεται από έμπειρο χειριστή, ένας υπέρηχος μπορεί να εντοπίσει με αξιοπιστία μία κύστη. Αν επιβεβαιωθεί από υπέρηχο μία κύστη, δε χρειάζεται να αναρροφηθεί, αν δεν παρουσιάζετε συμπτώματα. Ωστόσο, αν η κύστη σας προκαλεί πόνο, τότε η αναρρόφηση μπορεί να σας ανακουφίσει από τις ενοχλήσεις.

Αν η αναρρόφηση αδυνατεί να βγάλει υγρό, τότε ο γιατρός μπορεί να συστήσει μαστογραφία. Αν η μαστογραφία δείξει κάποιο εξόγκωμα ή αν ο υπέρηχος δείξει μία συμπαγή περιοχή αντί για μία κύστη με υγρό, τότε το επόμενο βήμα μπορεί να είναι η βιοψία, για να αφαιρεθεί ένα μέρος ή και ολόκληρο το εξόγκωμα και να εξεταστεί στο μικροσκόπιο.

Αρκετά είδη βιοψίας με βελόνες, όπως η αναρρόφηση με λεπτή βελόνα, η βιοψία με βελόνα, η στερεοτακτική βιοψία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν, για να εκτιμηθεί ένα εξόγκωμα στο στήθος. Η μέθοδος αναρρόφησης με λεπτή βελόνα είναι συνήθως η λιγότερο ακριβής, γιατί δε γίνεται συνήθως με οπτική καθοδήγηση και έτσι έχει τη μεγαλύτερη πιθανότητα να μην πάρει με ακρίβεια δείγμα από το εξόγκωμα. Επιπλέον, η τεχνική αυτή παίρνει δείγμα από κύτταρα και δε βοηθάει στον προσδιορισμό της δομής του ιστού στο στήθος.

Η βιοψία με βελόνα, που γίνεται από έναν ακτινολόγο και χρησιμοποιεί καθοδήγηση από υπέρηχους, θεωρείται πολύ ακριβής. Η διαδικασία γίνεται με τοπική αναισθησία. Η στερεοτακτική βιοψία, που γίνεται επίσης από ακτινολόγο και με τοπική αναισθησία, περιλαμβάνει τη χρήση ειδικής μαστογραφίας για καθοδήγηση.

Η χειρουργική βιοψία (εκτομή ή εξαίρεση όγκου), που γίνεται με την καθολική αφαίρεση του εξογκώματος, είναι ένας ακόμα τρόπος, για να ελεγχθεί το αίτιο του εξογκώματος. Η χειρουργική βιοψία γίνεται στο νοσοκομείο ή σε κάποια εξωτερική χειρουργική μονάδα χρησιμοποιώντας είτε τοπική είτε ολική αναισθησία.

Πόσο σοβαρά είναι τα εξογκώματα των μαστών;

Τα περισσότερα εξογκώματα του στήθους δεν είναι καρκινικά. Τα καλοήθη εξογκώματα συνήθως δεν είναι επικίνδυνα, αν εξαιρέσει κανείς την περιστασιακή ενόχληση. Όλα τα εξογκώματα πρέπει να αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα, μέχρι να αποκλειστεί ο καρκίνος.

Μερικά εξογκώματα των μαστών, όπως είναι τα ινοαδενώματα σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου των μαστών. Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες η ινοκυστική μαστοπάθεια δεν αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου των μαστών. Ωστόσο, οι γυναίκες με πολλά εξογκώματα των μαστών είναι πιο δύσκολο να εντοπίσουν έναν καρκινικό όγκο στην περίπτωση που αναπτυχθεί. Ελέγξτε για αλλαγές ή διογκώσεις, όταν κάνετε τη μηνιαία αυτοεξέταση των μαστών σας. Αν βρείτε οτιδήποτε ύποπτο, ειδοποιήστε το γιατρό σας.

Θεραπεία

Ανάλογα με το είδος των εξογκωμάτων που βρέθηκαν στο στήθος σας αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή ή εγχείρηση. Μέτρα προσωπικής αντιμετώπισης μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Φάρμακα. Μερικές γυναίκες παίρνουν ελαφριά παυσίπονα, όπως η ασπιρίνη ή η ιβουπροφαίνη (Brufen, κ.ά.) για τον πόνο που σχετίζεται με τις κύστεις ή την ινοκυστική μαστοπάθεια. Οι φαρμακευτικές ουσίες νταναζόλ (Danocrine) και βρωμοκρυπτίνη (Parlodel) συχνά μειώνουν τον πόνο των μαστών, αλλά και τα δύο μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες και είναι ακριβά.

Μερικές γυναίκες παίρνουν βιταμίνη Ε για τα συμπτώματα τους, αλλά δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία ότι αποδίδει. Λάδι από το φυτό ηρανθές (Παναγίτσα) το βράδυ έχει δείξει ότι ανακουφίζει τον πόνο σε κάποιες γυναίκες με περιοδικό πόνο στους μαστούς.

Προσωπική αντιμετώπιση. Η καλή στήριξη των μαστών με σωστό στηθόδεσμο ακόμα και κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να αποδειχτεί αποτελεσματική στην ανακούφιση από την ενόχληση. Αν καπνίζετε, η παρουσία εξογκωμάτων των μαστών είναι ένας ακόμα καλός λόγος να σταματήσετε. Αν πίνετε ροφήματα με καφεΐνη, ίσως πρέπει να τα μειώσετε ή να τα αλλάξετε με ροφήματα χωρίς καφεΐνη. Αν και τα στοιχεία δεν είναι κατηγορηματικά, μερικές γυναίκες αναφέρουν ότι τα εξογκώματα στο στήθος τους μειώθηκαν, όταν σταμάτησαν να καπνίζουν ή να καταναλώνουν καφεΐνη.

Εγχείρηση.  Ο γιατρός μπορεί να αναρροφήσει τις κύστεις για να μειώσει τον πόνο. Διαφορετικά δε χρειάζεται να αφαιρεθούν ή να αντιμετωπιστούν, εκτός και αν γεμίζουν με αίμα ή συμβαίνουν συχνά και διογκώνονται μετά την αναρρόφηση. Κάθε συμπαγές εξόγκωμα, ακόμα και αν φαίνεται καλοήθες στον υπέρηχο ή στη μαστογραφία,συνήθως χρειάζεται βιοψία, για να αποκλειστεί η περίπτωση καρκίνου. Ένα εξόγκωμα το οποίο έχει επιβεβαιωθεί με βιοψία ότι πρόκειται για ινοαδένωμα μπορεί να μην αφαιρεθεί, εκτός και αν προκαλεί ενοχλήσεις. Εσείς και ο γιατρός σας θα πρέπει να το ελέγχετε σε τακτά χρονικά διαστήματα, για να δείτε αν συνεχίζει να μεγαλώνει. Ένα ινοαδένωμα που συνεχίζει να μεγαλώνει αφαιρείται συνήθως χειρουργικά λόγω μιας μικρής πιθανότητας καρκίνου.

Πηγή

Read More