Διαγνωστικές και θεραπευτικές τεχνικές: αγγειογραφία εγκεφάλου

Τι είναι η αγγειογραφία εγκεφάλου ; 

Η αγγειογραφία (λέγεται και ψηφιακή αγγειογραφία ή digital substraction angiography ή DSA) είναι μία επεμβατική εξέταση που χρησιμοποιείται για να απεικονισθούν τα αγγεία σε μια περιοχή του σώματος. 
Η αγγειογραφία εγκεφάλου απεικονίζει τα 4 αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο. Τα αγγεία αυτά είναι : 

• η δεξιά και η αριστερή καρωτίδα 
• η δεξιά και η αριστερή σπονδυλική αρτηρία. 

Πότε έχει ένδειξη να γίνει μια αγγειογραφία εγκεφάλου ; 

Η αγγειογραφία εγκεφάλου γίνεται : 

1. όταν υπάρχει εγκεφαλική αιμορραγία και ψάχνουμε να βρούμε το αίτιο της αιμορραγίας πχ ανεύρυσμα, αρτηριοφλεβική δυσπλασία 
2. όταν πρόκειται να χειρουργήσουμε έναν όγκο εγκεφάλου, ο οποίος βρίσκεται κοντά σε σημαντικά αγγεία του εγκεφάλου, για να ξέρουμε πως θα τα προστατεύσουμε στη χειρουργική επέμβαση 
3. όταν πρόκειται να γίνει εμβολισμός ενός ανευρύσματος ή μιας αγγειακής δυσπλασίας. 

Ποιες είναι οι αντενδείξεις στην αγγειογραφία εγκεφάλου δηλ. πότε ΔΕΝ επιτρέπεται να γίνει η εξέταση ; 

1. εγκυμοσύνη : η εξέταση έχει μεγάλο ποσό ακτινοβολίας Χ 
2. αλλεργία στο ενδοφλέβιο σκιαγραφικό 
3. νεφρική ανεπάρκεια 
4. διαταραχή στην πήξη του αίματος, είτε από κάποιο νόσημα (πχ θρομβοπενία) είτε από κάποιο φάρμακο (πχ ασπιρίνη, κλοπιδογρέλη). 

Αν δεν μπορεί να γίνει η αγγειογραφία για κάποιον από τους παραπάνω λόγους, τι εναλλακτική λύση υπάρχει ; 

Για διαγνωστικούς λόγους, υπάρχουν μη επεμβατικές μορφές αγγειογραφίας (μαγνητική αγγειογραφία ή MRA, αξονική αγγειογραφία ή CTA), αλλά δεν είναι τόσο ακριβείς όσο η ψηφιακή αγγειογραφία. Αν πρόκειται για εμβολισμό, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. 




Εικόνα 1 : Οι αρτηρίες του εγκεφάλου. 

Πρόκειται να υποβληθώ σε αγγειογραφία εγκεφάλου. Τι γίνεται σε αυτή την εξέταση με απλά λόγια ; 

• πρέπει να μην έχετε φάει τις 4 ώρες πριν την αγγειογραφία 

• η εξέταση γίνεται στο Νευροακτινολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου, από εξειδικευμένο γιατρό. Μαζί σας θα είναι και μια νοσηλεύτρια 

• θα ξαπλώσετε στο ειδικό κρεβάτι. Η εξέταση γίνεται συνήθως με τον ασθενή ξύπνιο : θα βλέπετε το γιατρό και θα μιλάτε μαζί του καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης 

• η διαδικασία θυμίζει την στεφανιαιογραφία. Τοποθετείται αντισηπτικό και γίνεται τοπική αναισθησία στη βουβωνική χώρα (στην αρχή του μηρού). Εισάγεται μια λεπτή βελόνη μέσα στη μηριαία αρτηρία. Κατόπιν, ο γιατρός θα προωθήσει ένα λεπτό ελαστικό καθετήρα μέσα στα αγγεία μέχρι να φτάσει στην περιοχή του τραχήλου (στο λαιμό σας). Την πορεία του καθετήρα τη βλέπει στις οθόνες που έχει μπροστά του. Τότε αρχίζει και ρίχνει σκιαγραφικό για να απεικονισθούν τα αγγεία του εγκεφάλου. Ίσως νιώσετε ένα κάψιμο, ή ζάλη, ή να πάλλεται η καρδιά σας την ώρα που μπαίνει το φάρμακο. Όλα αυτά είναι φυσιολογικά και παροδικά 

• η εξέταση διαρκεί 1-2 ώρες, ανάλογα με το τι ψάχνουμε να βρούμε. Στο τέλος αφαιρούνται τα υλικά από το πόδι σας και μπαίνει ένας μεγάλος πιεστικός επίδεσμος στην περιοχή της παρακέντησης 

Τι ακολουθεί μετά το τέλος της εξέτασης ; 

Θα σας μεταφέρουν στο δωμάτιό σας. Πρέπει το πόδι σας να μείνει ακίνητο για αρκετές ώρες μετά την αγγειογραφία και με τον επίδεσμο στη θέση του. Αν δείτε κάτι ανησυχητικό στο σημείο της παρακέντησης πχ αιμορραγία, πρήξιμο, παράλυση στο πόδι κλπ, ειδοποιείστε αμέσως τη νοσηλεύτρια. Ούτως ή άλλως θα υπάρχει τακτικός έλεγχος της πίεσης, των σφυγμών και του σημείου της παρακέντησης, τις πρώτες ώρες μετά την αγγειογραφία. Αν θέλετε μπορείτε να πάρετε ένα παυσίπονο. Την επομένη, θα αφαιρεθεί ο επίδεσμος και θα μπορέσετε να σηκωθείτε και να περπατήσετε. Για λίγες ημέρες, το σημείο της παρακέντησης θέλει προσοχή : αν δείτε κάτι να αλλάζει, επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας. Μην ζορίζετε το πόδι σας και μη σηκώνετε μεγάλα βάρη τον πρώτο καιρό. 

Υπάρχουν επιπλοκές από την αγγειογραφία εγκεφάλου ; 

Οι επιπλοκές εμφανίζονται στο 1% περίπου, αλλά η πιθανότητα σοβαρής επιπλοκής είναι 0,1%. Τα ποσοστά αυτά είναι μικρότερα σε νέους και υγιείς ανθρώπους και μεγαλύτερα σε μεγάλης ηλικίας ανθρώπους, με αρτηριοσκληρυντικά αγγεία. 
Οι επιπλοκές είναι : 

• λοίμωξη από την εισαγωγή του καθετήρα 
• εσωτερική αιμορραγία 
• αιμάτωμα ή αγγειακή βλάβη πχ ψευδοανεύρυσμα στο σημείο της παρακέντησης 
• καρδιακές αρρυθμίες 
• αλλεργία στο ενδοφλέβιο σκιαγραφικό (από δερματικό εξάνθημα έως αλλεργικό σοκ) 
• αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (σε ηλικιωμένους και κυρίως παροδικό) 
• πάρεση μηριαίου νεύρου. 

Πηγή